быва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.
1. Прыходзіць да каго-н., наведваць каго-н.
Часта б. у гасцях.
2. Знаходзіцца, прысутнічаць дзе-н.
Мала б. дома.
3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Здарацца, мець месца.
Маланка бывае і зімою.
4. 2 ас. адз. і мн. л.
быва́й(це). Форма развітання.
Бывайце, маладыя гады.
Бывайце здаровы.
◊
Як ні ў чым не бывала — як быццам нічога не здарылася.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Малянчу́к ’чорны арэх’ (ганц., люб.), ’спарыння’, малянчуковае зе́рне ’тс’ (ганц., Сл. ПЗБ). Да мала́нка 1 (гл.). Аб суфіксе гл. Сцяцко, Афікс. наз., 178.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Маргаві́ца ’маланка’ (лоеў., ДАБМ, к. 311; Ян.). Балтызм. Параўн. літ. mirgė̃ti ’мігаць, мігцець’, mar̃guoti ’тс’, лат. mir̃gu, mir̂dzêt ’пералівацца, бліскаць’. Суфікс аформлен, як у лексемы бліскавіца.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сверкну́ть сов.
1. блі́снуць;
сверкну́ла мо́лния блі́снула мала́нка;
2. перен. мільгану́ць;
у меня́ сверкну́ла дога́дка у мяне́ мільгану́ла здага́дка.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
шарово́й шаравы́;
шарова́я пове́рхность шарава́я паве́рхня;
шарово́й сегме́нт шаравы́ сегме́нт;
шарово́й кла́пан техн. шаравы́ кла́пан;
шарова́я мо́лния шарава́я мала́нка.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абпалі́ць, ‑палю, ‑паліш, ‑паліць; зак., каго-што.
1. Прымусіць абгарэць, абвугліцца. У стары дуб ударыла маланка, быццам вострым нажом зрэзала верхавіну, абпаліла магутны ствол. Васілеўская.
2. Апрацаваць выраб з гліны і пад. уздзеяннем агню. Абпаліць керамічныя вырабы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тэлеграма / тэрміновая: маланка; дэпеша (уст.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
быстрота́ ху́ткасць, -ці ж.; шпа́ркасць, -ці ж.; (о течении) быстрыня́, -ні́ ж.;
с быстротой мо́лнии з ху́ткасцю мала́нкі, як мала́нка.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Пе́ран ’пярун’ (светлаг., рэч., Мат. Гом.), персть ’пярун’, ’гром’ (Ян.). βμ пярун (гл.). Націск на першым складзе, магчыма, пад уплывам польск. piorun ’маланка, грому аднак змены ў вакалізме застаюцца нявыплачанымі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бліскаві́ца, ‑ы, ж.
Тое, што і маланка (у 1 знач.). З захаду даносіўся прыглушаны грукат, мільгала бліскавіца. Маўр. Дык вось кінь, Ілья, хваліцца Сваім громам, бліскавіцай: Твая тэхніка — старая, У архіў даўно пара ёй. Крапіва. // Тое, што і зарніца 1.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)