падлы́жны, ‑ая, ‑ае.
Абл. Падлізлівы, угодлівы. Прахор бачыў ягонае здзіўленне і, каб падмацаваць яго, гаварыў з фальшывай падлыжнай сціпласцю. Зарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зарэ́чча, ‑а, н.
Мясцовасць, якая знаходзіцца за ракой. Надвор’е на здзіўленне ціхае, яснае, цёплае. Сіняватая смуга звісае над зарэччам. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ба́чаны, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад бачыць.
•••
Дзе гэта бачана (з злучн. «каб» або з інф.) — выражае здзіўленне, незадавальненне чым‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адчыбу́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., што.
Разм. Зрабіць што‑н. незвычайнае; такое, што выклікае здзіўленне. [Шарахоўскі:] — Летась «ФД» гэтакі адчыбучылі, Амерыку перакрылі. Шынклер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
здзіў, здзіву, м.
Разм. Дзіва, здзіўленне. Хаця ўсё лета ў той год было пагодлівае, але гэта нядзеля выдалася на здзіў яснай. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
недоуме́ние ср. неўразуме́нне, -ння ср.; (изумление) здзіўле́нне, -ння ср.; (растерянность) збянтэ́жанасць, -ці ж., разгу́бленасць, -ці ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дзіві́цца, дзіўлю́ся, дзі́вішся, дзі́віцца; незак.
1. з каго-чаго. Прыходзіць у здзіўленне.
Лесаруб дзівіўся з сына, як той карчуе пні.
Дзіўлюся з вашай настойлівасці і ўмельства.
2. кім-чым, на каго-што. Захапляцца.
Ён дзівіўся чысцінёй вуліц і парадкам.
Кожную ночку на зорку дзіўлюся.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Тэ-тэ-тэ — выклічнік, які выражае здагадку, недавер, нечаканасць, незадаволенасць, здзіўленне і іншыя пачуцці: te‑te‑te! — każe wiecier, — pokul chwalko nachwalicsa, to budźka nabudziecsa (Пятк. 2), ‘падтакванне’ (Сержп. Прымхі). Параўн. укр. те‑те‑те — выражае здзіўленне, задавальненне, рус. те‑те‑те, тэ‑тэ‑тэ ‘тс’, польск. дыял. te‑te‑te — выражае сцвярджэнне, сюды ж ід. te‑te‑te ‘ну-ну, ну але’ (Астравух, Ідыш-бел. сл.). Першасны выклічнік паводле Смаль-Стоцкага (Приміт., 22); Копечны (ESSJ SG, 2, 630–648) пагаджаецца з невытворным паходжаннем выклічніка, сінанімічным ta‑ta‑ta, гл. та-та.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
здзі́ўлены, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад здзівіць.
2. у знач. прым. Які выражае здзіўленне. Здзіўленымі вачамі [Клава] глядзела на .. [Валодзю] з пасцелі, калі ён увайшоў. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цудатво́рны, ‑ая, ‑ае.
1. Які творыць, робіць цуды (у 1 знач.). Цудатворны абраз.
2. Кніжн. Які робіць што‑н. незвычайнае, такое, што выклікае здзіўленне. Цудатворны ўплыў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)