шалапу́тнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць шалапутнага. Боўдзілам звалі вяскоўцы Сямёна Кірэйку даўно. Звалі так за яго гультаяватасць, шалапутнасць ды цягу да гарэлкі. Марціновіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шнапс, ‑у, м.
Разм. Гарэлка. — Вы [Шмульке] не хапілі сягоння часам добрую шклянку шнапсу? — Што вы, пан камендант! Я ніколі не п’ю гарэлкі. Лынькоў.
[Ням. Schnaps.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тры́нкнуць ‘выпіць (гарэлкі)’ (Шат., Сцяшк. Сл.), тры́нкаць ‘выпіваць’ (Скарбы). Параўн. польск. жарг. trynknąć ‘выпіць (гарэлкі)’, літ. trinkóti ‘тс’, што з ням. trinken ‘тс’ (Вінцэнц; Грынавяцкене; Сл. ПЗБ, 5, 137), мажліва, праз ід. trinken ‘піць, жлукціць’ (Астравух, Ідыш-бел. сл., 805).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Насок ’посуд для алею, гарэлкі і інш.’ (Ян.). Гл. наса́тка ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
партве́йн, ‑у, м.
Гатунак моцнага вінаграднай віна. Пазіраючы на аднаго Яўгена, Міхал адкаркаваў бутэлькі, наліў сабе і яму гарэлкі, Арыне з Лёдзяй — партвейну. Карпаў.
[Ням. Portwein.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Келішак ’чарка для піцця гарэлкі’ (З нар. сл., Мядз., Гарэц., Грыг.). Гл. келіх.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
паўлітэ́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.
Разм. Тое, што і паўлітроўка. Зарына сказала: — Можа, вып’еце, мужчыны? — і паставіла на стол пачатую паўлітэрку гарэлкі. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
во́быск, ‑у, м.
Афіцыйны агляд каго‑, чаго‑н. з мэтай знайсці што‑н. забароненае, недазволенае і пад. Зрабіць вобыск. Павольныя вобыскі. □ Пазаўчора адбыўся вобыск. Агенты акцызнага нагляду шукалі гарэлкі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
распаце́лы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які распацеў, спацелы. [Музыканты] выходзілі за кулісы, і распацелыя ад танцаў хлопцы падносілі ім па шклянцы гарэлкі. Прокша. [Старшыня] накінуў на распацелую спіну скарэлы ад гразі шынель. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Варану́ха ’від гарэлкі з віна, піва, мёду і каліны’ (Шпіл.). Ад ва́раны (з розных частак). Да суфіксацыі параўн. рус. сивуха.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)