е́хаць, е́ду, е́дзеш, е́дзе; е́дзем, е́дзеце, е́дуць; едзь; незак.

1. Рухацца куды-н. пры дапамозе якіх-н. сродкаў перамяшчэння.

Е. на электрычцы.

Е. у машыне.

Е. вярхом.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Рухацца (пра сродкі перамяшчэння).

Едзе аўтамабіль.

3. Накіроўвацца куды-н. пры дапамозе сродкаў перамяшчэння; ад’язджаць.

Е. на працу.

Е. за мяжу.

4. Ссоўвацца, саслізгваць са свайго месца.

На мокрай сцежцы ногі едуць убакі.

5. перан., на кім-чым. Выкарыстоўваць у сваіх інтарэсах, для сваёй выгады (разм.).

Ён едзе на памочніках.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

уско́чыць, -чу, -чыш, -чыць; зак.

1. на каго-што. Скокнуўшы, апынуцца дзе-н.

У. на лаўку.

2. Хуткім рухам падняцца з месца.

У. ад спалоху.

3. у што. Скочыць у сярэдзіну чаго-н.

У. у лодку.

4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Раптам з’явіцца, узнікнуць (пра прышч, нарыў і пад.).

На лбе ўскочыў гузак.

5. у што. Імкліва ўвайсці, сілай уварвацца куды-н.

Байцы ўскочылі ў горад.

6. у што. Трапіць куды-н. выпадкова.

У. у яму.

|| незак. уска́кваць, -аю, -аеш, -ае (да 1—4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цяга́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак. (разм.).

1. Валачыся па зямлі.

Ланцуг цягаўся па зямлі.

2. Хадзіць дзе-н., куды-н. доўга, без мэты, без пільнай патрэбы.

Ц. па хатах.

3. Неаднаразова хадзіць, ездзіць куды-н. з якой-н. мэтай, па якой-н. справе.

Ц. па судах.

4. з кім, за кім. Заляцацца да каго-н.; быць у інтымных адносінах з кім-н. (неадабр.).

5. Спаборнічаць; мерацца сіламі з кім-н. Дзе табе з ім ц.!

Цягацца за чубы (разм.) — біцца.

|| зак. пацяга́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пе́рці, пру, прэш, прэ; пром, праце́, пруць; пёр, пе́рла; пры; незак. (разм.).

1. Ісці, рухацца.

Прэ пасярэдзіне дарогі.

2. Ісці, рухацца куды-н., не лічачыся з перашкодамі, з забаронай.

Куды прэш напралом!

3. каго-што. Гнаць, выганяць.

П. чужога сабаку з двара.

4. каго-што. Валачы (што-н. цяжкае, грувасткае).

П. мяшок бульбы.

5. (1 і 2 ас. не ўжыв.). 3 сілай выходзіць вон, праяўляцца.

Карані пруць з зямлі.

Злосць з яго так і прэ.

6. што. Прагна есці.

Прэ як не ў сябе.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дала́зіцца, ‑лажуся, ‑лазішся, ‑лазіцца; зак.

Разм. Лазячы куды‑н., дзе‑н., дайсці да непрыемных вынікаў. Лазіў, пакуль далазіўся.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зазва́ць, ‑заву, ‑завеш, ‑заве; ‑завём, ‑завяце; зак., каго-што.

Паклікаць, запрасіць прыйсці, зайсці куды‑н. Зазваць у госці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

назапіха́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

Запхнуць, засунуць вялікую колькасць чаго‑н. куды‑н. Назапіхаць бялізны ў чамадан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

наўзвалака́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

Узвалачы, усцягнуць куды‑н. вялікую колькасць чаго‑н. Наўзвалакаць сена на вышкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падапі́сваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Разм. Дапісаць нейкую колькасць чаго‑н. куды‑н. Падапісваць прозвішчы ў журнал.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

панавалака́цца, ‑аецца; зак.

Разм. пагард. Навалачыся куды‑н. у вялікай колькасці. [Немцы] панавалакаліся, як плойма, на пакуту людзям. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)