даты́чыць, ‑чыць; незак., каго-чаго.
Разм. Тое, што і датычыцца. Калі дзяўчаты хваляць Антона, Надзя робіць выгляд, быццам гэта яе не датычыць. Грамовіч. Справа датычыла пункта аб самавызначэнні народаў. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узнервава́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад узнерваваць.
2. у знач. прым. Засмучаны, расхваляваны. Узнерваваны Крушынскі пералічыў грошы, схаваў у кішэню. Бядуля. // Які выказвае, выражае засмучэнне, усхваляванасць. Узнерваваны выгляд.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ахара́так ’аб’едак’ (Касп.), ахряткі ’аб’едкі’ (гарадоц., Яшкін, вусн. паведамл.), рус. алан. охоратки ’рэшткі ежы, якія кідаюць жывёле’, магчыма, сюды ж і охорат ’чалавек, худы на выгляд’ пск., цвяр., асташ. (КСРНГ). Няясна, магчыма, да незафіксаванага *харатаць. Паводле Трубачова (пісьм.), да аскротак (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
палірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; незак., што.
Націраючы, надаваць люстрана-гладкі выгляд чаму-н.
П. мэблю.
П. ногці.
|| зак. напалірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны і адпалірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны.
|| наз. палірава́нне, -я, н. і паліро́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж.
|| прым. палірава́льны, -ая, -ае і паліро́вачны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падхарашы́ць, ‑харашу, ‑харошыш, ‑харошыць; зак., каго-што.
Разм. Надаць каму‑, чаму‑н. больш прыгожы выгляд. Прыйшло ў гэты свет невядома адкуль нешта чароўнае, вясёлае і змяніла, перайначыла яго, падхарашыла людзей. Адамчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
акве́ціць, аквечу, аквеціш, аквеціць; зак., што.
Паэт. Надаць каму‑, чаму‑н. прыгожы, прыемны выгляд пры дапамозе каго‑, чаго‑н. Не рассыплецца краса — Яна дажджом пялёсткаў белых Аквеціць новы зорны сад. Глебка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фас, ‑а, м.
1. Выгляд твару спераду. // Уст. Тое, што і фасад (у 1 знач.).
2. Спец. Бок абароннага збудавання, павернуты да праціўніка.
•••
У фас — тварам да таго, хто глядзіць; анфас.
[Фр. face — твар.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
това́рный в разн. знач. тава́рны;
това́рное произво́дство тава́рная вытво́рчасць;
това́рный по́езд тава́рны цягні́к;
това́рный рубль эк. тава́рны рубе́ль;
това́рный вид тава́рны вы́гляд.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Ле́йтар ’кавалак топленага воску, які мае форму той пасудзіны, у якой застывае’ (Анох.). Няясна. Магчыма, з ням. Leiter ’лесвіца’, выгляд якой маюць крыжыкі ў борці, на якія пчолы вешаюць вашчыны. Наступны этап — перанос лексемы з вашчын на воск (Г. Цыхун, вусн. паведамл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прызе́місты ’нізкі на выгляд; прысадзісты’, прызёмісты ’тс’ (Нас.), прізёмістый ’тс’ (Бяльк.), прызё́мкуваты ’прыземісты; невысокі ростам, але шырокі ў плячах’ (Клім.). Прыставачна-суфіксальнае ўтварэнне ад зямля́ (гл.), параўн. рус. призе́мистый ’тс’, укр. призе́мний ’нізкі, які расце каля самай зямлі’, призе́мок ’маленькага росту, каржакаваты чалавек’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)