скры́ганне, ‑я, н.

Разм. Дзеянне паводле знач. дзеясл. скрыгаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Скрыганне варот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сту́канне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. стукаць, а таксама гукі гэтага дзеяння; стук. Стуканне дзятла.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сцяжэ́нне, ‑я, н.

У лінгвістыцы — з’ява, пры якой два гукі сцягваюцца ў адзін гук. Сцяжэнне зычных.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сярэднеязы́чны, ‑ая, ‑ае.

У лінгвістыцы — які вымаўляецца пры ўдзеле сярэдняй часткі спінкі языка (пра гукі мовы).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

устая́лы, ‑ая, ‑ае.

Разм. Які ўстаяўся. Па каюце, раптоўна парушыўшы ўстаялую цішыню, паплылі магутныя гукі. Шыцік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ґі́знуць ’кіснуць’ (Сцяц.). Дыялектная змена (азванчэнне к‑ > г‑ і ‑с‑ > ‑з‑) слова кі́снуць. Азванчэнне нярэдка бывае ў гаворках, калі ў слове ёсць гукі р, л, н.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тарката́ць ’выдаваць бесперапынныя гукі, трэлі’ (ігн., Сл. ПЗБ). Укр. торкота́ти ’тарахцець’, польск. tarkotać ’грукатаць (пра матор, цягнік)’, славац. trkotať ’балбатаць’. Гукапераймальнае ўтварэнне, аналагічнае да туркатаць, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

даплы́сці і даплы́ць, ‑плыву, ‑плывеш, ‑плыве; ‑плывём, ‑плывяце; зак.

Плывучы, дасягнуць якога‑н. месца. Праплыўшы яшчэ колькі, Галынскі зноў адчуў стомленасць у руках і падумаў, што да берага не даплыве. Галавач. // перан. Павольна распаўсюджваючыся, дасягнуць чыйго‑н. слыху (пра гукі). Здалёк даплылі гукі песні.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пілі́каць, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).

1. Утвараць тонкія пісклівыя гукі (пераважна аб смычковых музычных інструментах).

На дварэ пілікала басэтля.

Пад бервяном пілікаў цвыркун.

2. Кепска іграць на чым-н.

П. на скрыпцы.

|| аднакр. пілі́кнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

|| наз. пілі́канне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дудзе́ць, дуджу́, дудзі́ш, дудзі́ць; дудзі́м, дудзіце́, дудзя́ць; дудзі́; незак.

1. Іграць на дудцы, дудзе.

2. Утвараць нудныя, цягучыя гукі.

Д. пад нос.

3. перан. Надаедліва, аднастайна паўтараць адно і тое ж (разм.).

Кожны вечар бацькі дудзелі яму, каб жаніўся.

|| наз. дудзе́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)