высакава́та,
1. Прысл. да высакаваты.
2. у знач. вык. Даволі высока. Сонца было ўжо высакавата.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
маёраў, ‑ава.
Які належыць маёру. Зброі ў .. [сержанта] не было, толькі маёраў планшэт з картай. Беразняк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
непрадугле́джаны, ‑ая, ‑ае.
Такі, якога нельга было прадугледзець. Непрадугледжаныя цяжкасці. // Не дазволены афіцыйна. Непрадугледжаны законам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нячы́ста,
1. Прысл. да нячысты.
2. безас. у знач. вык. Брудна. У пакоі было нячыста.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перапазы́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., што.
Разм. Пазычыць каму‑н. тое, што было пазычана самім.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сяльцо́, ‑а, н.
Памянш. да сяло; невялікае сяло. Сяльцо было маленькае, хат з дзесяць. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уру́б, ‑а, м.
Спец. Шчыліна, прабітая ў горнай пародзе, каб лягчэй было адколваць яе глыбамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Трэ, трэ’ ‘трэба’ (ТСБМ, Гарэц., Некр. і Байк., Касп., Шат., Сержп. Казкі, Мат. Маг. 2, Арх. Вяр., Ян., ТС, ПСл, Сл. ПЗБ), сюды ж трэ́а ‘тс’ (Ян.; кобр., гродз., Кольб.), трэ́э ‘тс’ (Сержп. Прык. і прым.), а таксама тра ‘тс’ (КСТ, Булг., Сл. Брэс.). Параўн. укр. тре, тре́а ‘тс’, палес. тра ‘тс’: йак тра, то тра (Арк.), польск. trzea, trza ‘тс’, чэш. třa, třás ‘тс’, славац. tra ‘тс’, ст.-слав. трѣ ‘тс’. У выніку рэдукцыі з трэ́ба 1 (гл.) у працэсе трансфармацыі ад назоўніка да прыслоўя (Карскі, 2, 354); не выключана, што гэтаму паспрыяла гаплалогія ў найбольш частотным спалучэнні трэба было > трэ было, параўн. трэ́ было́, трэ́бло (Хромчанка, Паўн.-маст. гав.), трэ́було (з у < ы, Сцяцко, БММ, 2, 204), trébała ‘тс’ (Варл.), трэ́бало ‘тс’ (Клундук) і інш.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пахожы ’смачны, чысты (аб вадзе)’ (фалькл.) (Федар., 7). Да пахадзіць < хадзіць (гл.). Спачатку ў лексемы пахожы было, відаць, значэнне ’праточны — які не стаіць, а ідзе, цячэ’, пазней ’чысты’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́валіць I сов.
1. в разн. знач. вы́валить;
в. седака́ з сане́й — вы́валить седока́ из сане́й;
наро́д ~ліў з клу́ба — наро́д вы́валил из клу́ба;
2. вы́ложить, вы́сыпать;
~ліў на стол усё, што было́ ў кішэ́ні — вы́ложил (вы́сыпал) на стол всё, что бы́ло в карма́не;
3. разг. вы́сунуть;
язы́к ~ліў — язы́к вы́сунул
вы́валіць II сов. (сукно) вы́валять, сваля́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)