неагегелья́нства, ‑а, н.
Адна з плыней буржуазнай філасофіі 19–20 стст., прадстаўніка якой выкарыстоўваюць рэакцыйныя бакі філасофіі Гегеля з мэтай апраўдання палітыкі імперыялістычнай буржуазіі.
[Ад грэч. neos — новы і гегельянства.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
палігіні́я, ‑і, ж.
Спец.
1. Адна з перажытачных форм шлюбу, пры якой мужчына мае некалькі жонак; мнагажонства.
2. Наяўнасць некалькіх песцікаў на адной кветцы.
[Ад грэч. polý — многа і gynē — жанчына, жонка.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рыба́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
1. Жан. да рыбак.
2. Жонка рыбака. Доўга рыбачка ў сяле Будзе адна сумаваць. Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рыбга́саўскі, ‑ая, ‑ае.
Звязаны з рыбнай гаспадаркай, прызначаны для яе. Толя з захапленнем расказваў пра рыбгасаўскія сажалкі, якіх там не адна, а некалькі. Рунец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
таро́с, ‑а, м.
Ледзяная глыба, якая ўтвараецца пры сцісканні льдоў у паўночных морах і рэках. Крыгі ўспаўзалі адна на другую, крышыліся, утваралі таросы. Краўчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Клешчаві́на 1 ’алейная расліна сямейства малачаевых’ (ТСБМ). Праз рус. клещевина з польск. kleszczowina. Калька з лац. ricinus ’клешч’, ’клешчавіна’ (ЕСУМ, 2, 460).
Клешчаві́на 2 ’адна палавіна драўлянай асновы хамута’ (Сл. паўн.-зах.). Гл. клешчы 2.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сво́рына ‘адна з перакладзін, якімі змацоўваюцца часткі ткацкага станка’ (стол., Нар. лекс.). Параўн. укр. сво́рінь ‘стрыжань, на якім замацаваны падножкі ў ткацкім станку’, рус. шво́рень ‘болт; шпень, стрыжань’, польск. swornik ‘тс’ і інш. Гл. шворан.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Стагно́ту, стогно́ту прысл. ‘дзе там; чорта з два’ (Клім.). Укр. палес. стогно́ту ‘тс’. Няясна. Магчыма, эліпс выразу стогноту табе, дзе стогнота да стагнаць (гл.). Параўн. адна трасца ‘ўсё адно’, трасца на яго галаву і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бесперапы́нку, прысл.
Не робячы перапынкаў, не спыняючыся. Праз халодную маску на твары.. білася адна рыса — адлюстраванне таго, што.. [Стафанковіча] бесперапынку пілуе нейкая думка, нейкі клопат. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ао́рыст, ‑а, М ‑сце, м.
Спец. У грэчаскай, стараславянскай і некаторых іншых мовах — адна з форм прошлага часу дзеяслова, якая выражае імгненнасць і закончанасць дзеяння.
[Грэч. aoristos.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)