прымру́жыць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; зак., што.
Абл. Прыжмурыць (вочы). Так пасля добрага грыбнога дня, як толькі прымружыш вочы, мрояцца чорнагаловыя крамяныя баравічкі. Сіпакоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перапра́жыць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; зак., што.
1. Папражыць даўжэй, больш, чым трэба.
2. Спражыць, папражыць усё, многае. Перапражыць увесь гарох. Перапражыць усе гарбузікі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
змру́жыць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; зак., што.
Абл. Заплюшчыць, самкнуць (вочы, павекі). Праз усю ноч, пакуль не было бацькі, ніхто не змружыў вачэй... Кірэенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Клы́зніць ’жыць, дажываць’, ’гаварыць пустое’ (Юрч. Фраз. 2). Зыходзячы са значэння ’гаварыць пустое’, можна разглядаць як скажонае трызніць (гл.). Калі так, то ў гэтай форме збераглося другое старажытнае значэнне — ’дажываць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
каму́на ж., в разн. знач. комму́на;
жыць ~най — жить комму́ной;
працо́ўная к. — трудова́я комму́на;
○ Пары́жская к. — ист. Пари́жская комму́на
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Віват ’брава, няхай жыве’ (КТС), ст.-бел. вівать ’тс’ (з 1689 г.), укр. віват, рус. виват ’тс’ і г. д. Запазычана з лац. vivat ’няхай жыве’ < vivere ’жыць’ праз польск. мову.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кня́ваць 1 ’мяўкаць’, ’прасіць, прыставаць’ (Сл. паўн.-зах., ДАБМ). Ці не кантамінацыя ад кнаваць і канаць, канькаць (гл.), параўн. княгаць (гл.).
Кня́ваць 2 ’ледзь ісці, ледзь жыць’ (Шат.). Да кляваць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Маць, ма́тэ ’мець’ (Янк. 1, ТС, Ян., Яруш.; гор., Мат. Маг.; драг., КЭС), ма́цца ’быць у стане чаго-небудзь’ (ТС), ’жыць багата’ (паўд.-усх., КЭС). Да мець (гл.). Уплыў укр. мовы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бедла́м, ‑у, м.
Разм. Неразбярыха, шум, вэрхал. [Максім:] — Ды плюнь ты на ўсю іхнюю гаспадарку і ўвесь іх дамашні бедлам, пачні ты жыць асобна. Машара.
[Англ. bedlam.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
брадзя́жыць, ‑жыць; незак.
Тое, што і валачыцца, бадзяцца. [Барановіч:] — Жыве тут Мікалай Жыгунец. ..Дык ён.., як верабей пад страхою, жыў, па свеце цягаўся, брадзяжыў. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)