пікі́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; незак.

Зніжацца на вялікай хуткасці і амаль вертыкальна (пра самалёт).

Самалёт пікіруе на цэль.

|| зак. спікі́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй.

|| наз. пікі́раванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Меткі ’здольны беспамылкова пападаць у цэль’, ’дакладна накіраваны ў цэль’, ’трапны’ (ТСБМ), паўд.-усх. меткій ’хуткі’, ’лоўкі’ (КЭС). Ст.-рус. мѣтъкъ. Да ме́та 1 (гл.). Аб утварэнні гл. Аткупшчыкоў, Этимология–1984, 197.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

схі́біць, -блю́, -бі́ш, -бі́ць; зак. (разм.).

1. Не трапіць у цэль, прамахнуцца.

Не с. бы, а трапіць у мішэнь.

2. перан. Памыліцца.

Схібіў я, што не ўзяўся за гэту працу.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пастраля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; зак.

1. Правесці некаторы час, займаючыся стральбой.

П. у цэль.

2. каго. Расстраляць, забіць усіх, многіх.

Карнікі пастралялі людзей.

3. што. Расходаваць пры стральбе.

П. усе патроны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

панаво́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; зак.

1. каго (што). Навесці, прывесці ў вялікай колькасці.

П. дзяцей у хату.

2. што. Цэлячыся, накіраваць на каго-, што-н. у вялікай колькасці.

П. пісталеты ў цэль.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паразі́ць сов.

1. порази́ть;

п. цэль — порази́ть цель;

2. (убить, умертвить) порази́ть, срази́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нацэ́ліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены; зак.

1. Навесці зброю на якую-н. цэль.

Н. вінтоўкі.

2. перан., каго-што. Накіраваць, даць пэўны напрамак дзеянням.

Н. калектыў на выкананне задання.

|| незак. нацэ́льваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ме́ткі, ‑ая, ‑ае.

1. Здольны беспамылкова пападаць у цэль. Сярод дваровай чэлядзі быў зухаваты хлапец Максім, майстра на ўсе рукі, надзвычай меткі стралок. Машара. // Дакладна накіраваны ў цэль. Меткі выстрал. Меткі ўдар. □ Група маладых партызан.. навучалася меткай стральбе з вінтовак і аўтаматаў. Шамякін. // Якім без промаху пападаюць у цэль. Меткая вінтоўка. □ Не было таго дня і ночы, каб пад адкос не ляцелі воінскія эшалоны ворага, каб не знішчаліся забітыя меткай партызанскай куляй нямецкія захопнікі. «Беларусь».

2. перан. Тое, што і трапны (у 2 знач.). Меткі фельетон.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

халасты́², -а́я, -о́е.

1. Не звязаны з выкананнем карыснай работы, не рабочы.

Матор працаваў на халастых абаротах.

Змагацца з халастым прабегам машын.

2. Не здольны паразіць цэль; не баявы (пра патрон, стральбу і пад.).

Х. выстрал.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цаля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; незак., у каго-што.

1. Старацца папасці ў цэль.

Ц. снежкай у сябра.

2. Пападаць, трапляць.

Кулі метка цалялі ў мішэнь.

3. перан. Мець намер заняць якое-н. месца, пасаду (разм.).

Ц. у начальнікі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)