Расшэ́ндзіць ’неэканомна растраціць’ (Сцяшк. Сл.), росшэндзіць, росшэ́ндрыць, росшэндзе́рыць ’растраціць, разматаць’ (ТС). Відаць, на аснове імітатыва хуткага руху, параўн. шэ́нды (гл): шэнды‑брэнды ’туды-сюды’, параўн. распшы́каць ’растраціць, разматаць (грошы)’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

растранжы́рыцца, ‑руся, ‑рышся, ‑рыцца; зак.

Разм.

1. Пачаць многа транжырыць.

2. Легкадумна растраціць усе свае грошы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разгуга́ць

‘растраціць што-небудзь падчас разгульнага жыцця (разгугаць спадчыну)’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. разгуга́ю разгуга́ем
2-я ас. разгуга́еш разгуга́еце
3-я ас. разгуга́е разгуга́юць
Прошлы час
м. разгуга́ў разгуга́лі
ж. разгуга́ла
н. разгуга́ла
Загадны лад
2-я ас. разгуга́й разгуга́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час разгуга́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

распарашы́ць

‘растраціць што-небудзь, пусціць на вецер’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. распарашу́ распарашы́м
2-я ас. распарашы́ш распарашыце́
3-я ас. распарашы́ць распараша́ць
Прошлы час
м. распарашы́ў распарашы́лі
ж. распарашы́ла
н. распарашы́ла
Загадны лад
2-я ас. распарашы́ распарашы́це
Дзеепрыслоўе
прош. час распарашы́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Разго́йшыць ’растраціць’ (дзятл., люб., ганц., Сл. ПЗБ). Экспрэсіўнае ўтварэнне на базе го́йсаць ’бегаць’ (гл.). Параўн. літ. išgaišìnti ’растраціць’ (няпоўная калька?).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

перашахі́рыць

‘перашукаць, перакладваючы што-небудзь (перашахірыць паўсюль); растраціць усё, многае (перашахірыць усе грошы)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. перашахі́ру перашахі́рым
2-я ас. перашахі́рыш перашахі́рыце
3-я ас. перашахі́рыць перашахі́раць
Прошлы час
м. перашахі́рыў перашахі́рылі
ж. перашахі́рыла
н. перашахі́рыла
Загадны лад
2-я ас. перашахі́р перашахі́рце
Дзеепрыслоўе
прош. час перашахі́рыўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Распаса́жыць ’праматаць, прагуляць’, распасо́жыць ’дарэмна растраціць’ (віл., Нар. сл.), распаса́чыць ’расходаваць’ (Касп.), распаса́дзіць (рыспыса́дзіць) ’растраціць, растранжырыць’ (Юрч.). Няясна; сувязь з пасаг (гл.) невыразная (’растраціць усё, уключна з жончыным пасагам’?). Магчыма, звязана з польск. pasożyt (*pasorzyt) ’паразіт, дармаед’, адносна якога гл. Брукнер, 399, 478.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

спапялі́ць, -лю́, -лі́ш, -лі́ць; -лі́м, -пеліце́, -ля́ць; -лёны; зак., каго-што.

1. Ператварыць у попел, спаліць дашчэнту.

С. вёску.

2. перан. Растраціць у змаганні, перажываннях, хваляваннях (сілу, энергію і пад.).

|| незак. спапяля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. спапяле́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пратра́ціць, ‑трачу, ‑траціш, ‑траціць; зак.

1. Мець страту на чым‑н. ад чаго‑н.

2. што. Поўнасцю растраціць. Пратраціць грошы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прамата́ць ​1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што або чым.

Матаць некаторы час (гл. матаць ​1).

прамата́ць ​2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Разм. Растраціць неэканомна, неразумна. Праматаць грошы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)