эскаматава́ць
‘прысвоіць (прысвойваць) або падмяніць (падмяняць) што-небудзь’
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
эскамату́ю |
эскамату́ем |
| 2-я ас. |
эскамату́еш |
эскамату́еце |
| 3-я ас. |
эскамату́е |
эскамату́юць |
| Прошлы час |
| м. |
эскаматава́ў |
эскаматава́лі |
| ж. |
эскаматава́ла |
| н. |
эскаматава́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
эскамату́й |
эскамату́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
эскаматава́ўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
пасмяро́тна, прысл.
Пасля смерці. Узнагарадзіць пасмяротна. Прысвоіць пасмяротна званне Героя Савецкага Саюза.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
утаі́ць, утаю́, уто́іш, уто́іць; уто́ены; зак., што.
1. Захаваць у тайне, скрыць ад іншых.
У. праўду.
2. Тайна прысвоіць.
У. чужыя грошы.
|| незак. уто́йваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. уто́йванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зажу́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., што.
Разм. Прысвоіць ашуканствам, хітрасцю. Зажуліць чужыя грошы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зажы́ліць, ‑жылю, ‑жыліш, ‑жыліць; зак., што.
Разм. Не вярнуць чаго‑н., прысвоіць. Зажыліць чужыя грошы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
награ́біць, ‑блю, ‑біш, ‑біць; зак., чаго.
Прысвоіць грабяжом многа чаго‑н. Награбіць рознага дабра. Награбіць грошай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нагрэ́бціся, -грабу́ся, -грабе́шся, -грабе́цца; -грабёмся, -грабяце́ся, -грабу́цца; нагро́бся, -грэ́блася і -грабла́ся, -грэ́блася і -грабло́ся; -грабі́ся; зак. (разм.).
1. Многа нагрэбці, стаміцца, грабучы.
Н. за дзень.
2. перан. Прысвоіць, нахапаць чаго-н. чужога ў вялікай колькасці.
Н. чужога дабра.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Прысабе́чыць ’набыць ва ўласнасць; прысвоіць, прыўлашчыць чужое’ (Нас., Ласт.; Сл. Брэс.). Ад сабе́чыць ’набываць ва ўласнасць, прысвойваць’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прыўлашча́ць, прыўла́шчыць, прыўла́шчваць ’прысвойваць’ (Нас., Байк. і Некр., Бяльк.). Працягвае ст.-бел. привлащати, прывлащати ’тс’, якое са ст.-польск. przywłaszczać, przywłaszczyć ’тс’, апошняе лічыцца калькай са ст.-чэш. přivlastniti (Булыка, Лекс. запазыч., 197; SFPS, 13, 24; інакш Банькоўскі, 2, 954). Іншыя ўсходнеславянскія формы таксама з польскай, параўн. рус. привласти́ть ’завалодаць, прысвоіць’, укр. привлаща́ти, привласти́ти ’прысвойваць, прысвоіць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
хапану́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; зак.
1. гл. хапа́ць.
2. Добра зарабіць на чым-н. (разм.).
Хапануў грошай за бульбу.
3. Забраць што-н. у каго-н.; незаконна прысвоіць (разм.).
У яго хапанулі рукавіцы.
4. Выпіць спіртнога, напіцца (разм.).
Х. спірту.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)