◎ *Лактуш(ш)а, ст.-бел. локтушие ’хустка, полка’ (1519 г.), ст.-польск. loki usze < ст.-ЧЭЩ. loktuse < nnw. Lakentuch (Булыка, Запазыч., 112) або непасрэдна Скарына ўзяў са ст.-чэш. (Там жа, 206).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пола́ ж.
1. (у одежды) крысо́, -са́ ср., мн. кры́сы, -саў, собир. кры́ссе, -сся; пала́, -лы́ ж., мн. по́лы, -лаў;
2. (полотнище) по́лка, -кі ж.;
пола́ пала́тки по́лка пала́ткі;
◊
из-под полы́ з-пад крыса́ (з-пад палы́).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Пала́ ’крысо; кавалак тканіны ў натуральную шырыню (як саткана); полка’. Рус. пола́, укр. пола́, ст.-рус. пола ’кавалак тканіны, заслона’, балг. по́ла ’крысо’. Прасл. pola. Ад пол ’старана, палавіна’ (гл.) (Праабражэнскі, 2, 90; Фасмер, 3, 306).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Палок ’нары паміж печчу і ложкам або паміж печчу і супрацьлеглай сцяной уздоўж глухой сцяны ў сялянскай хаце’ (ТСБМ, Шат., Янк. 2, Выг., Сл. ПЗБ), ’полка ў лазні’ (Касп., Бяльк.). Рус. поло́к ’палок у лазні; палаці, памост’. Вытворнае ад пол (гл.) (Фасмер, 3, 314).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пелёнка пялёнка, -кі ж., пялю́шка, -кі ж., по́лка, -кі ж.;
◊
вы́йти из пелёнок вы́расці з пялёнак (пялю́шак);
с пелёнок з пялёнак (пялю́шак);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кни́жный кні́жны;
кни́жный магази́н кніга́рня, кні́жны магазі́н;
кни́жная пала́та кні́жная пала́та;
кни́жная по́лка кні́жная палі́ца;
кни́жный стиль кні́жны стыль;
кни́жные зна́ния кні́жныя ве́ды.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ве́шалка ’полка або стойка з кручкамі (калочкамі), на якія вешаюць адзенне’ (КТС, БРС, Сцяшк. МГ); ’вешалка ў адзенні’ (Сцяшк. МГ), укр. ві́шалка ’паліца-вешалка’, рус. ве́шалка ’тс’, балг. дыял. вешалка ’шыбеніца’. Гэта параўнальна новае ўсходнеславянска-балгарскае ўтварэнне, відавочна, ад вѣшало (< věšati) і суф. ‑к‑a (Nomina loci), а не непасрэдна ад вешаць, як мяркуе П. Сцяцко (Нар., 116).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ле́і 1 ’падцяжкі ў штанах’ (Сцяшк.). Да шле́йкі (гл.).
Ле́і 2 ’нашыўкі з моцнай тканіны або скуры на тых месцах пераважна кавалерыйскіх штаноў, якія хутка праціраюцца’, ’абшыўка ў штанах’ (ТСБМ, Сцяшк.; слуц., міёр., Нар. словатв.), польск. сувалк. lei̯a ’скурай абшытыя штаны’, podlejowaś spodnie — naszyć lei. Паходзіць з франц. lé ’полка палатна, тканіна паміж пругамі’ (ТСБМ, 3, 33).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ла́ўка ж. скамья́, скаме́йка, ла́вка; (в вагоне — ещё) по́лка; (плота — ещё) звено́ ср.; (сиденье в лодке — ещё) ба́нка;
◊ на шко́льнай ла́ўцы (па́рце) — на шко́льной скамье́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Наполак ’жалезная лапатачка ў сахі, пры дапамозе якой зямля пры аранні адкідваецца на адзін бок’ (Нас.), ’тып лапаткі над лемяшам’ (Грыг.). Адсылка Насовічам да іншай назвы рэаліі паліца — фактычна дае этымалогію слова, параўн. полка, паліца ’дошка, прымацаваная рабром да сцяны’ (гл.). Наўрад ці сюды наполак ’вага ў студні з жураўлём’ (ДАБМ, камент., 809); хутчэй да папярэдняга слова (гл. напол), тут — ’адна з частак калодкі, расколатай напалову’, параўн. аполак.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)