перако́нванне, ‑я, н.
Дзеянне паводле дзеясл. пераконваць — пераканаць (у 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Перапе́рці ’перацягнуць, перанесці ў іншае месца’, ’узяць верх у спрэчках, перамагчы, пераканаць’ (ТСБМ, Нас.), перапе́рць ’перайсці, перавезці’, ’пераканаць у іншым’ (мсцісл., З нар. сл.), пырыпэ́ртэ ’перамагчы’, ’пераканаць’ (Сл. Брэс.), перапіраць ’з цяжкасцю пераносіць што-небудзь’, ’пярэчыць, спрачацца’ (Нас.), ст.-бел. перепереть ’пераадолець супраціўленне ў спрэчцы, даказаць’. Да прасл. *per‑pьrěti ’пераканаць’ і *per‑perti, *per‑pirati ’перацягваць, перасунуць’, укр. перепе́рши ’перацягнуць, перавезці’, ’перамагчы ў спрэчцы’, рус. арх. перепира́ть ’угаворваць, пераспрачаць’, польск. przeprzeć ’тс’, славен. prepírati se ’сварыцца, спрачацца’, балг. препѝрам се ’спрачацца’, ст.-слав. прѣпьрѣти ’ўгаварыць, пераканаць’. Да пера- і пе́рці (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вразуми́ть сов. наста́віць на ро́зум; навучы́ць; утлума́чыць; перакана́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адра́іць, -ра́ю, -ра́іш, -ра́іць; -ра́ім, -ра́іце, -ра́яць; адра́й; зак., каму з інф.
Адгаварыць ад чаго-н., параіць, пераканаць не рабіць чаго-н.
Дзецям адраілі так позна ісці ў лес.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
упрасі́ць, -рашу́, -ро́сіш, -ро́сіць; -ро́шаны; зак., каго (што) з інф.
Просьбамі пераканаць зрабіць што-н.
У. застацца яшчэ на дзянёк.
|| незак. упро́шваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. упро́шванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
разагітава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., каго.
Разм. Узмоцнена агітуючы, пераканаць у чым‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адгавары́ць, -вару́, -во́рыш, -во́рыць; -во́раны; зак., каго (што), ад чаго і з інф.
Пераканаць не рабіць чаго-н.
А. ад задуманага плана.
Адгаварылі ехаць так далёка.
|| незак. адгаво́рваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
упэ́ўніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены; зак., каго (што) у чым і з дадан.
Прымусіць паверыць у што-н., пераканаць у чым-н.
У. слухачоў у сваёй праваце.
|| незак. упэ́ўніваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Перапрэчыць ’пераканаць’ (Сцяшк. Сл.). З польск. przeprzeczyć ’тс’, першапачаткова — ’заступіць, стаўшы ўпоперак’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
спро́ба, -ы, мн. -ы, спроб, ж.
1. Намаганне зрабіць што-н. пры адсутнасці упэўненасці ў дасягненні поспеху.
Зрабіць спробу пераканаць апанента.
Няўдалая с.
2. Праверка, выпрабаванне дзейнасці чаго-н.
С. адрамантаваць радыёпрыёмнік.
|| прым. спро́бны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)