арыфме́тыка, -і, ДМ -тыцы, ж.
1. Раздзел матэматыкі, які вывучае прасцейшыя ўласцівасці лікаў, выражаных лічбамі, дзеянні, што робяцца з імі.
2. перан. Тое, што і падлік (у 2 знач.; разм.).
Такая атрымліваецца а.
|| прым. арыфметы́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
лі́чба, -ы, мн. -ы, -аў, ж.
1. Знак для абазначэння ліку.
Арабскія лічбы (1, 2, 3 і г.д.). Рымскія лічбы (I, II, III і г.д.).
2. Паказчык чаго-н., выражаны ў лічбах; сума, падлік.
|| прым. лі́чбавы, -ая, -ае.
Л. код.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
злічэ́нне, ‑я, н.
1. Улік, падлік. Злічэнне гадоў. □ Выпала часіна Падв[е]сці злічэнне Крыўды векавечнай, Вечнага цярпення. Купала.
2. Спосаб выражэння і абазначэння лікаў. Дзесятковая сістэма злічэння.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Раху́нак ’дакумент, падлік, аперацыя, звязаныя з грашыма’ (ТСБМ, Нас., Сл. ПЗБ), ’парадак’ (Мат. Гом.), раху́нкі мн. л. ’падлікі, рашэнне задач (урокі)’ (Сл. Брэс.), ст.-бел. раху́нокъ ’падлік, разлік’, сюды ж рахункава́ць ’мерыць’ (Сл. рэг. лекс.). Праз польск. rachunek < ням. Rechnung < ням. rechnen ’лічыць’ з адаптацыяй суф. ‑ung > ‑unek > ‑унак (Брукнер, 451; Нававейскі, Zapożyczenia, 111). Запазычана ў XVI ст. (Булыка, Лекс. запазыч., 81).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
аблічы́ць, -лічу́, -лі́чыш, -лі́чыць; -лі́чаны; зак.
1. каго (што). Недадаць, ашукаць пры падліку.
А. пакупніка.
2. каго-што. Зрабіць падлік, падлічыць што-н. (разм.).
А. расходы.
|| незак. аблі́чваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. аблі́к, -у, м. і аблі́чванне, -я, н.
Дапусціць аблік (аблічванне).
Аблік (аблічванне) статкаў аленяў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыблі́зны, ‑ая, ‑ае.
Не зусім дакладны, але больш-менш блізкі да сапраўднага. Прыблізны падлік. Прыблізныя звесткі. □ Камандуючы быў незадаволены: ён выявіў, што разведчыкі.. карысталіся прыблізнымі данымі, мала рыхтаваліся да аперацый. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
просчёт м.
1. (действие) падлі́к, -ку м.;
2. (ошибка) пралі́к, -ку м., памы́лка пры лічэ́нні.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Сме́та (смѣта) ‘разлік’ (Шымк. Собр.), рус. сме́та ‘каштарыс’. Паводле Фасмера (3, 686), з *съмѣта, што да ме́ціць (гл. мета); параўн. балг. сме́тка ‘падлік, разлік’, макед. сметка ‘разлік; справаздача’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
аблічы́ць, ‑лічу, ‑лічыш, ‑лічыць; зак., каго-што.
1. Ашукаць пры падліку, даць менш, чым належыць. Аблічыць пакупніка.
2. Разм. Зрабіць падлік, палічыць што‑н. Дарогі, цёмныя дарогі! Хто вас аблічыць? Хто вас змерыць? Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
маркёр 1, ‑а, м.
Асоба, якая прыслужвае і вядзе падлік пры гульні ў більярд.
[Фр. marqueur.]
маркёр 2, ‑а, м.
Спец. Прыстасаванне, якім праводзяцца пасяўныя або пасадачныя разоркі ці радкі. Прайшліся [жанкі] па ўчастку маркёрам, спачатку ўздоўж, а потым упоперак. Кулакоўскі.
[Фр. marqueur.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)