Крыву́лі1 ’калёсы для перавозкі лесу’ (Сцяц., Сцяшк., Нар. лекс., Нар. сл., Шатал., Сл. паўн.-зах.). Параўн. польск. krzywula ’тыльны шворан на возе’. Да крывы1 (гл.).

Крыву́лі2 ’ногі’ (Нар. лекс.). Да крывы1 (гл.), крываногі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пакля́плы, пакляпслы ’нахілены, крывы’ (Сл. ПЗБ, глыб., вілен.). Гл. клепы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Крыве́ц ’аднавокі’ (Мат. Гом.). Пераход значэння *крывы* > ’аднавокі’ агульнаславянскае. Параўн. крываокі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Крыво́к ’кулік’ (Мат. Гом.). Магчыма, так названы паводле «крывых скачкоў». Гл. крывы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Каркалі́стыкрывы, кусцісты’ (Нар. сл.). Таксама ад каркаль з дапамогай суфікса ‑іст‑ (гл. каркаліна).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Карачава́ты ’моцна скрыўлены, пакрыўлены, крывы, пакручаны (пра дрэва)’ (Нар. лекс.) (гл. карачкі і карачун у значэнні ’крывое дрэва’, гл. таксама карачу наваты).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

криво́й

1. крывы́;

2. (одноглазый) слепаво́кі; сляпы́ на адно́ во́ка, аднаво́кі;

криво́е зе́ркало крыво́е люстэ́рка;

крива́я улы́бка крыва́я ўсме́шка.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Крыве́ч ’назва невялікага лесу’ (Сцяшк.). Да крывы (гл.). Невялікія дрэвы называюць крывымі. Словаўтваральна да *крывеча. Мадэль на ‑єна з агульным значэннем сукупнасці. Параўн. пустыпустэча ’стары лес’ (Сцяцко, Афікс. наз., 102–103).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Капо́ра1 ’ланцуг для прывязвання лодкі’ (петрык. Мат. Гом.). Няясна. Магчыма, у выніку распадабнення з какора (гл.) ’крывы камель, корань дрэва’, семантыка якой развівалася наступным чынам: ’крывы камель (дуба), які выкарыстоўваўся ў якасці шпангоўта лодкі’ > верхняя частка шпангоўта, за якую прывязвалі лодку’ > ’ланцуг’.

Капо́ра2, напора ’а нічога, дармо’, ’няхай сабе, ліха з ім’ (пін., Нар. лекс., Жыв. сл.). Відавочна, з’яўляецца працягам укр. капар. якое з іўрыцк. kappärä ў пераносным значэнні ’варты жалю’, ’мізэрны’, ’нічога не варты’, якое з дзеяслова карат ’пакрываць’ кірзгг ’выбачыць, пакрыць віну’ (ЕСУМ, 2, 369).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Леві́нец ’кружны шлях’ (Федар. Дад.). Да левы < !!!ёоъкрывы’, г. зн. размешчаны ў бок ад прамой дарогі. Утворана пры дапамозе суф. -іней, характэрнага для зах.-слав. моў. На бел. моўнай тэрыторыі суфікс пашырай у зах. гаворках.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)