закла́дваць несов.

1. в разн. знач. закла́дывать; (закрывать отверстие наглухо — ещё) заде́лывать;

2. портн. забира́ть;

1, 2 см. закла́сці, залажы́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

каўне́р, -няра́ м. во́рот, воротни́к;

браць (узя́ць) за к. — брать (взять) за ши́ворот;

за к. не ка́пае — не ка́плет (над кем);

залажы́ць за к. — заложи́ть за га́лстук

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

забра́тьI сов.;

1. в разн. знач. забра́ць, мног. пазабіра́ць;

2. (взять) узя́ць;

3. (набрать, купить) набра́ць;

4. (получить, приобрести) займе́ць, узя́ць;

5. портн. залажы́ць; см. забира́тьI.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

заде́лать сов.

1. зала́дзіць; заштукава́ць; (залатать) зала́таць, зала́піць; (забить) забі́ць, мног. пазабіва́ць; (заложить) залажы́ць, закла́сці; (заровнять) зараўнава́ць, мног. пазараўно́ўваць; (замазать) зама́заць, мног. пазама́зваць; (замуровать) замурава́ць, мног. пазамуро́ўваць; (запаковать) запакава́ць;

2. (семена) с.-х. закры́ць, забаранава́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Надэ́чыць1 ’падбухторыць’, над§чыцца ’падбухторыце^’, надраны ’падбухтораны’ (Яўс.). Утворана ад dŚчbiць ’паву чаць, падбухторваць’, дЗчыцца ’навучацца, пераймаць’, д$чаны ’навучаны’, для якіх не выключана аднолькавае паходжанне з бачыць ’гаварыць’, нaдśчыць ’нагаварыць’, што выводзяцца з літ. dėti ’абгаворваць’ (Сл. ПЗБ, 182). Можна меркаваць і пра блізкасць да дзеяслова незакончанага трывання дукаваць ’павучаць, падбухторваць’ (гл.), форма закончанага трывання ад якога была б над укаваць або *навучыць, што вельмі блізка фармальна і семантычна да разглядаемага слова.

Надэ́чыць2 Змяшчаць’ (Каханоўскі, Повязь часоў. Мн., 1985, 87), з тэксту не відаць, дзе распаўсюджана слова. Каханоўскі спрабуе звязаць з уласнай назвай Маладэнна, якая этымалагізуецца як ’малазмяшчальнае месца’, паколькі населены пункт быў заснаваны паміж поймай ракі і Ашмянскім узвышшам. Няясна, магчыма звязана з літ. dėti ’класці, змяшчаць’, nudėtiзалажыць, засунуць’, што адпавядае слав. *detiy адно са значэнняў якога ’дзець, класці, змяшчаць’ (гл. Абаеў, ВЯ, 1988, 3, 36); тады назва горада рэканструюецца як *malo‑detь‑no (суч. Маладзечна).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

прытрыма́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

1. Злёгку падтрымліваючы, не даць рухацца, упасці і пад. Леанід прытрымаў хворую руку, узлез на сена і пачаў вобмацкам выбіраць, дзе зручней прымасціцца. Пташнікаў. — Прытрымай [бервяно], я змянюся, — сказаў Рыгор і выняў кол, каб залажыць яго трошкі вышэй за наступны кавалак. Крапіва. // Затрымаць, прыпыніць (рух каго‑, чаго‑н.). Марцін прытрымаў каня, пакуль Насця.. садзілася на сена. Мележ. Параўняўшыся з агароджай школы, .. [жанчына] прытрымала крок, пайшла павальней. Колас. // Затрымаць на некаторы час, патрымаць некаторы час дзе‑н., для якой‑н. мэты. Нейкі незнаёмы вахцёр прытрымаў мой пропуск. Савіцкі. Білі не дробязь — не сподачкі .., а возьме каторы вялізную вазу.., падыме над галавой, прытрымае, смакуючы небяспеку, і гвазне. Брыль. // Затрымаць наступленне, выкананне чаго‑н. Дажджы прытрымалі сяўбу.

2. Патрымаць да некаторага часу; прыберагчы. Прытрымаць сена к вясне. Прытрымаць тавар.

•••

Прытрымаць язык — не выказацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

залі́ць 1, ‑лью́, ‑лье́ш, ‑лье́ і ‑лію́, ‑ліе́ш, ‑ліе́; пр. залі́ў, ‑ла́, ‑ло́; заг. залі́; зак., каго-што.

1. Пакрыць сабой, схаваць пад сабой (пра ваду і інш. вадкасці); затапіць (у 1 знач.). Нешырокая рэчка за вёскай выйшла з берагоў і заліла паплавы. Сіняўскі. — За ноч вада паднялася на чатыры метры, заліла ўся Кашыцкую нізіну. Шамякін. // перан. Пакрыць, запоўніць сабой якую‑н. прастору. Бясконцая плынь дэманстрантаў заліла.. вуліцы. «Маладосць». // перан. Выступіць на паверхню (пра бледнасць, чырвань і пад.). Румянец збянтэжанасці і сарамлівасці нечакана заліў шчокі хлопца. Гарбук. // перан. Напоўніць, запоўніць (пра святло, пахі, гукі і пад.). Прачнулася сонца. Барвай набрынялі пеністыя лёгкія хмаркі, чырвань заліла ўсё: і лес, і вёску, і паплавы. Капыловіч. Мяккае святло заліло пакой. Мікуліч. Пахам чыстым, пахам спелым Усе прасторы заліло. Хведаровіч. // перан. Авалодаць, захапіць (пра пачуцці). Грудзі заліла гарачая хваля нейкага невядомага, незразумелага пачуцця. Гамолка.

2. Абліць, абпэцкаць якой‑н. вадкасцю. Заліць сшытак чарнілам. □ — От малая! — гаворыць [Марылька] на Люсю. — Усю сукенку малаком заліла. Брыль.

3. Затушыць вадой. Коля Булкін.. моўчкі старанна заліў вадой вогнішчы. Жычка. Прыйшлося заліць дровы і расчыніць акно. Даніленка.

4. Пакрыць чым‑н. вадкім, здольным зацвярдзець. Заліць вуліцу асфальтам. Заліць човен смалою. Заліць каток. □ Дворык свой [Фёдар] заліў цэментам з раўчукамі для сцёку вады. Ракітны.

5. Уліць у што‑н. якую‑н. вадкасць. Заліць ваду ў радыятар.

•••

Заліць вочы — выпіць многа спіртнога.

Заліць гора — напіцца з гора.

Заліць за гальштук (за каўнер) — тое, што і залажыць за гальштук (гл. залежыць).

Заліць за скуру сала каму — прычыніць каму‑н. вялікае зло.

залі́ць 2, залю́, зо́ліш, зо́ліць; незак., што.

Спец. Апрацоўваць шкуры растворам вапны для выдалення шэрсці. Заліць шкуры.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

завали́ть сов.

1. в разн. знач. завалі́ць, мног. пазава́льваць;

завали́ть пала́тку ве́тками завалі́ць пала́тку галлём;

ка́мни завали́ли пеще́ру камяні́ завалі́лі пячо́ру;

завали́ть стол кни́гами завалі́ць стол кні́гамі;

завали́ть магази́ны това́рами завалі́ць (пазава́льваць) магазі́ны тава́рамі;

его́ завали́ли рабо́той яго́ завалі́лі рабо́тай;

он завали́л всё де́ло ён завалі́ў усю́ спра́ву;

2. (запрокинуть) разг. закі́нуць, адкі́нуць;

завали́ть го́лову наза́д закі́нуць (адкі́нуць) галаву́ наза́д;

3. (обрушить) разг. абвалі́ць, абуры́ць, абру́шыць;

завали́ть сте́ну абвалі́ць (абуры́ць, абру́шыць) сцяну́;

4. (заложить — горло, уши и т. д.) безл., прост. залажы́ць;

у него́ от стра́ху и го́рло завали́ло у яго́ ад стра́ху і го́рла залажы́ла;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

асно́ва ж.

1. в разн. знач. основа́ние ср.;

а. буды́нка — основа́ние зда́ния;

а. трохвуго́льнікамат. основа́ние треуго́льника;

во́дныя ~выхим. во́дные основа́ния;

2. (базис) осно́ва;

эканамі́чная а. — экономи́ческая осно́ва;

3. грам. осно́ва;

а. сло́ва — осно́ва сло́ва;

4. текст. осно́ва; (наснованная пряжа) сно́вка;

5. (внутренняя опорная часть предмета) осно́ва, скеле́т м., сте́ржень м.;

6. только мн. осно́вы;

~вы хі́міі — осно́вы хи́мии;

7. только мн. (основание, принцип) нача́ла;

8. только мн. перен. усто́и;

сяме́йныя ~вы — семе́йные усто́и;

пало́жаны ў ~ву — поло́женный в осно́ву;

палажы́ць у ~ву (у ~ву асно́ў) — положи́ть во главу́ угла́;

залажы́ць (закла́сці) ~вы — заложи́ть осно́вы

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)