бурдзю́к, ‑а, м.
Мяшок са скуры жывёлы для захоўвання і перавозкі віна і іншых вадкасцей. [Зульфія:] — Яму [Мухтэру] дужа некалі. Ён шые новы бурдзюк. Васілёнак.
[Цюрк.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пасачы́ць, ‑сачу, ‑сочыш, ‑сочыць; зак.
Сачыць некаторы час. Вырашылі пасачыць за дарогай. Было цікава ведаць, ці дужа тут вялікі рух. Неўзабаве пачулі гул машын. Дзенісевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шпачы́ха, ‑і, ДМ ‑чысе, ж.
Разм. Самка шпака. Стала ціха, Дужа ціха. Мы затоена сядзім, А ў раён наш са шпачыхай Завітаў шпачок адзін. Калачынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вясля́р, весляра, м.
Той, хто вяслуе. Славік, не дужа натрэніраваны вясляр, хутка адчуў, як нялёгка веславаць супраць, здаецца, непрыкметнай, а ў сапраўднасці даволі моцнай плыні ракі. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
На́гле ’вельмі’ (Бяльк.), на́гле, на́гло ’надта, вельмі’ (ТС), на́гля ’тс’ (лях., Янк. Мат.; Сцяшк. Сл.). Мясцовае семантычнае ўтварэнне на базе прыметніка наглы (гл.) са значэннем ’вялікі, высокі’, параўн. ду́жа ’вельмі, надта’ ад ду́жы ’моцны, вялікі’ і пад., параўн. Варбат, Этимология–1964, 29.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Свяржывы ‘?’: (бульба) падобная па скараспелку, але дужа свяржывая (Полымя, 1999, № 12, 131). Няясна; магчыма, звязана з рус. сверёжий, свярёжий ‘бойкі; моцны’, адносна паходжання якога выказваюцца розныя думкі, гл. Фасмер, 3, 574 (кантамінацыя свежий и тверёзый); Этим. иссл., 1978 (вытворнае ад *verti ці *verzti).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пана́длівы, ‑ая, ‑ае.
Які панадзіўся рабіць што‑н. непажаданае, лёгка паддаецца на што‑н. непажаданае. Панадлівы хадзіць у шкоду. □ [Домна:] — Два пеўні ёсць — адзін дужа панадлівы ў грады. Гроднеў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
старасто́ўства, ‑а, н.
Пасада і занятак старасты. Хоць цётка Ганна з горкай іроніяй ставілася да старастоўства свайго чалавека, але ў справы яго не ўмешвалася, дужа не дапякала. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сма́гла 1, смаґла, шма́ґло ‘прагна’, ‘старанна’, ‘моцна’ (Сл. ПЗБ), ‘дужа, моцна, са смагай’ (Мар. дыс.). Да смага 1, гл. (< ‘са смагай, з моцным жаданнем’).
Сма́гла 2, шма́ґло ‘хутка’ (брасл., Сл. ПЗБ). З польск. дыял. smagło ‘тс’, якое да польск. smagnąć ‘ударыць’; аб польскім слове гл. Борысь, 561.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зачарава́нне, ‑я, н.
Стан таго, хто адчувае на сабе чароўную сілу каго‑, чаго‑н. Музыка быў дужа багаты на тую высакародную старэчую прыгажосць, якая міжвольна выклікае павагу і зачараванне. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)