вы́сыкнуць

‘высунуць, выставіць што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. вы́сыкну вы́сыкнем
2-я ас. вы́сыкнеш вы́сыкнеце
3-я ас. вы́сыкне вы́сыкнуць
Прошлы час
м. вы́сыкнуў вы́сыкнулі
ж. вы́сыкнула
н. вы́сыкнула
Загадны лад
2-я ас. вы́сыкні вы́сыкніце
Дзеепрыслоўе
прош. час вы́сыкнуўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вы́шчаліць

‘высунуць, паказаць што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. вы́шчалю вы́шчалім
2-я ас. вы́шчаліш вы́шчаліце
3-я ас. вы́шчаліць вы́шчаляць
Прошлы час
м. вы́шчаліў вы́шчалілі
ж. вы́шчаліла
н. вы́шчаліла
Загадны лад
2-я ас. вы́шчалі вы́шчаліце
Дзеепрыслоўе
прош. час вы́шчаліўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вызіна́ць

‘высунуць з рота што-небудзь (язык, джала)’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. вызіна́ю вызіна́ем
2-я ас. вызіна́еш вызіна́еце
3-я ас. вызіна́е вызіна́юць
Прошлы час
м. вызіна́ў вызіна́лі
ж. вызіна́ла
н. вызіна́ла
Загадны лад
2-я ас. вызіна́й вызіна́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час вызіна́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вы́тыркнуць, -ну, -неш, -не; вы́тыркнуў; -ні; -нуты; зак., каго-што (разм.).

Выставіць, высунуць за межы чаго-н.; утварыць выступ.

В. ногі ў праход.

В. галаву.

|| незак. вытырка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

павыпу́чваць, ‑ае; ‑аем, ‑аеце, ‑аюць; зак., што.

Разм. Напяўшы, высунуць уперад, выпнуць — пра ўсіх, многіх.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́пукліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., што.

Разм. Вылучыць, высунуць на першае месца; падкрэсліць. Выпукліць станоўчае ў рамане.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́пучыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., што.

1. безас. Зрабіць выпуклым. Выпучыла прасценак.

2. Разм. Напяўшы, высунуць уперад; выпнуць. Выпучыць жывот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вы́тырнуцца ’вытыркнуцца, высунуцца’ (Бяльк.). Рус. дыял. пск., смал. вы́торнуть ’высунуць, выштурхаць’, пецярб. вы́торнуцца ’выглянуць, з’явіцца’. Гл. торкаць, тыркаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вы́сунуты

1. вы́двинутый;

2. вы́сунутый, вы́ставленный;

3. перен. вы́двинутый;

1-3 см. вы́сунуць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Вы́тарачыць ’вытарашчыць вочы’ (З нар. сл., навагр.). Рус. дыял. вы́торочить ’абшыць, аблямаваць’ і ’высунуць, вытарашчыць вочы’; ’выстраіцца, убрацца’, вы́торочки ’вочы, зрэнкі’. У бел. запазычанне з рус., таму што слова цалкам ізаляванае. Не зусім ясна, ці звязана рус. выторочить ’тарашчыць вочы’ з вы́торочить, торочи́ть, торока (гл. таро́кі). Магчыма семантычнае развіццё: выторочить ’звольніць з тарокаў’ → ’выцягнуць, высунуць вонкі’ → ’вытарашчыць вочы’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)