зрасці́, 1 і 2 ас. не ўжыв., -сце́; зрос, зрасла́, -ло́; зак. (разм.).
1. Зарасці, пакрыцца расліннасцю.
Сцежкі пырнікам зраслі.
2. Вырасці, урадзіць.
Жыта зрасло, як сцяна.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адрасці́, 1 і 2 ас. не ўжыв., -сце́; -ро́с, -расла́, -ло́; зак.
Пра валасы, пазногці, расліны і пад.: вырасці зноў пасля таго, як было зрэзана, падстрыжана.
Валасы адраслі.
|| незак. адраста́ць, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прарасці́, 1 і 2 ас. не ўжыв., -це́; -ро́с, -расла́, -ло́; зак.
1. Выпусціць расток.
Агуркі прараслі.
2. Вырасці; праз што-н. прабіцца.
Трава прарасла праз жвір.
|| незак. прараста́ць, -а́е.
|| наз. прараста́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́буяць, ‑яе; зак.
Разм. Бурна і высока вырасці. Жыта за поплавам выбуяла ў рост чалавека. Кухараў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́шугаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Разм. Вырасці высокім. Ярына вышугала, як у добрыя даваенныя гады. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пабуя́ць, ‑яе; зак.
Вырасці ў націну, не даўшы клубняў, зерня (звычайна пра агародныя расліны). Пабуяла бульба.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
панараста́ць, 1 і 2 ас. адз. і мн. не ўжыв., -а́е; зак.
1. пераважна безас. Вырасці ў вялікай колькасці.
З вясны дажджыла, і ўсюды панарасталі добрыя травы.
2. Утварыцца ў выглядзе нарасту ў многіх месцах.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Вы́люднець, вы́людскавацца ’выправіцца, стаць, як усе людзі’ (Янк., Клім., Жд., 1), вы́людзець ’вырасці, стаць сур’ёзным’ (Шат.). Рус. бранск. вы́люднеть ’вырасці, развіцца, стаць падобным да іншых’, укр. ви́людніты ’тс’. Гл. алюдзець, люднець. Адносна магчымасці запазычання з гоц. liudan ’расці’ гл. Мартынаў, БЛ, 1, 16 і наст.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
произрасти́ сов.
1. вы́расці; см. произраста́ть 1;
2. (выпустить ростки) прарасці́, мног. папрараста́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Вы́кідаць (БРС, Шат., Касп., Яруш., Бяльк.), вы́кідацца ’стараннай працай, руплівасцю выйсці з цяжкага становішча’; ’вырасці ў беднасці’; ’акрыяць’ (Янк. III); ’вырасці, выхавацца’; ’перанесці, перажыць пэўны час’ (Шат.), законч. трыванне выкінуцца ’нечакана з’явіцца’ (КЭС, лаг.). Гл. кідаць. Значэнне ’акрыяць’ або калька з літ., параўн. pasitaisýti ’акрыяць, паправіцца’ і taisýti ’выкідваць (штукі)’, або вынік незалежнага развіцця семантыкі дзеясловаў з прыстаўкай вы‑ і са значэннем руху знутры, якія вельмі часта набываюць пераносныя значэнні ’выйсці з цяжкага становішча, пазбавіцца ад бяды’; ’вырасці (у беднасці)’ і г. д.; параўн. выкачацца, выкруціцца.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)