Важугі́ ’вілкі, качарга, чапяла, венік’ (Серб.). Гл. вожаг, ожаг.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бы́льнікавы (из) чернобы́ли, чернобы́льника;
б. пах — за́пах чернобы́ли (чернобы́льника);
б. ве́нік — метёлка из чернобы́ли (чернобы́льника)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
схваста́цца, схвошчацца; зак.
Сапсавацца, знішчыцца ад працяглага хвастання. Венік схвошчацца — не злуйся. Палупцуйся розгамі. Пахне лістам, нібы ў лузе Ці ў гаі бярозавым. Барадулін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Раско́ль ’стары, зношаны венік’ (ст.-дар., Бел. дыял.). Няясна; магчыма, да ро́ска ’дубец, розга’, гл. розга 1.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Дзярка́ч ’венік’ (БРС). Рус. дыял. дерка́ч, укр. дерка́ч. Вытворнае ад dьrkati ’выдаваць пэўныя гукі’; гукапераймальнае ўтварэнне. Гл. Трубачоў, Эт. сл., 5, 222.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абвары́ць, ‑вару, ‑варыш, ‑варыць; зак., каго-што.
Крыху паверыўшы, зверху зварыць, а ўсярэдзіне пакінуць сырым. Абварыць мяса. // Абліць варам (кіпнем). Абварыць венік. □ Пякло нясцерпна. Млела ўсё навокал, Нібы зямлю хто варам абварыў. Гілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сасцяба́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца і сасцёбацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм.
1. Сасцябаць сябе венікам і пад. Сасцябацца бярозавым венікам.
2. Прыйсці ў непрыгоднасць, стаць карацейшым ад сцябання (пра венік, пугу і пад.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вяно́к ’вянок’ (Сцяшк. МГ); ’кутас у поясе’ (Шатал.); ’нізка цыбулі’ (Сцяшк. МГ, Шатал.). Слав. *věnъkъ да *viti ’віць’. Першапачаткова ’сплеценае’. Аб этымалогіі ўсёй групы слоў гл. ве́нік.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ве́цце, ‑я, н., зб.
Галінкі дрэва. Зялёнае вецце. Голае вецце. Венік з бярозавага вецця. □ Нізкарослая вярба гусціцца лёгкім веццем. Чорны. На нізкія парканчыкі задумліва схілялася вецце пажоўклых ужо вішань і яблынь. Сабаленка.
•••
Плесці з дуба вецце гл. плесці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пта́ха, ‑і, ДМ птасе, ж.
Разм. Птушка. Нырне птаха з галавой у ваду, і хвіліну-другую толькі хвост, як венік-дзяркач, тырчыць на паверхні. Навуменка. [Дзед:] — Не прывык ты, галубок, на адным месцы быць. Пералётнай птахай стаў. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)