ве́нік
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
ве́нік |
ве́нікі |
| Р. |
ве́ніка |
ве́нікаў |
| Д. |
ве́ніку |
ве́нікам |
| В. |
ве́нік |
ве́нікі |
| Т. |
ве́нікам |
ве́нікамі |
| М. |
ве́ніку |
ве́ніках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ве́нік, -а, мн. -і, -аў, м.
Звязаны пучок галінак для падмятання падлогі, парання ў лазні.
Вязаць венікі.
Бярозавы в.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ве́нік м. ве́ник;
◊ сядзе́ць як мыш пад ~кам — сиде́ть, затаи́в дыха́ние, сиде́ть ни жив ни мёртв;
(по́мніць) да но́вых ~каў — погов. (по́мнить) до но́вых ве́ников
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ве́нік, ‑а, м.
Звязаны пучок галінак для паркі ў лазні, падмятання падлогі. Вязаць венікі. Бярозавы венік.
•••
Голы як стары венік гл. голы.
Помніць да новых венікаў гл. помніць.
Сядзець, як мыш пад венікам (як верабей у веніку) гл. сядзець.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ве́нік ’венік’. Рус. ве́ник, укр. ві́ник ’тс’, чэш. věnik ’пучок, вязанка’; параўн. і ст.-рус., ст.-слав. вѣникъ. Слав. *věnikъ — утварэнне ад прасл. *věnъ ’вянок, сплеценае галлё і г. д.’ (рус. вен, польск. wian ’вянок’), якое адносіцца да *viti *vьi̯ǫ ’віць’ (і.-е. *u̯ei̯‑ ’тс’; гл. віць). Акрамя *venikъ, сюды належыць *věnъkъ ’вянок’, *věnьcь ’вянок, вянец’. Гл. Брандт, РФВ, 25, 217; Праабражэнскі, 1, 108; Фасмер, 1, 291.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
венік / асаджаны: мятла, мяцёлка / для падмятання ў печы: памяло / сцёрты: дзяркач; памяценнік, гальнік (абл.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дзярка́ч¹, дзеркача́, мн. дзеркачы́, дзеркачо́ў, м.
Стары венік без лісця.
Дзеркачамі дзеці мялі двор.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дзярка́ч
‘венік’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
дзярка́ч |
дзеркачы́ |
| Р. |
дзеркача́ |
дзеркачо́ў |
| Д. |
дзеркачу́ |
дзеркача́м |
| В. |
дзярка́ч |
дзеркачы́ |
| Т. |
дзеркачо́м |
дзеркача́мі |
| М. |
дзеркачы́ |
дзеркача́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
вы́шпурнуць, -ну, -неш, -не; -ні; -нуты; зак., што (разм.).
Выкінуць вон.
В. венік за дзверы.
|| незак. вышпу́рваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)