непрыто́мнасць, -і, ж.
1. Страта прытомнасці, выкліканая хваравітым станам або душэўным узрушэннем.
Быць у непрытомнасці.
2. Крайняя ступень душэўнага ўзрушэння, пры якой траціцца здольнасць валодаць сабой.
Напалохацца да непрытомнасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абараназдо́льнасць, ‑і, ж.
Валодаць усімі неабходнымі для абароны сродкамі; гатоўнасць да абароны. Мацаваць абараназдольнасць Савецкай дзяржавы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пэ́ндзаль, -дзля, мн. -дзлі, -дзляў, м.
Пучок шчаціння, валасоў на ручцы для нанясення фарбы, клею на што-н.
Малярны п. П. мастака.
Валодаць пэндзлем (умець маляваць карціны).
|| паменш.
пэ́ндзлік, -а, мн. -і, -аў, м.
|| прым. пэ́ндзлевы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
юрысды́кцыя ж., в разн. знач. юрисди́кция;
вало́даць ~цыяй — облада́ть юрисди́кцией;
падляга́ць ~цыі — подлежа́ть юрисди́кции
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Валада́йца ’валадар, той, хто валодае чым-небудзь’ (Яруш.). Валадайца < *валадай (параўн. валачай) да валодаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абязво́лець, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Страціць здольнасць валодаць сабою; стаць бязвольным. Калі Ціхану стала горш і ён абязволеў, Мальвіна перастала рагатаць і свавольнічаць. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́трыманасць, ‑і, ж.
1. Уласцівасць вытрыманага (у 2, 4 знач.). Вытрыманасць характару.
2. Уменне валодаць сабою, вытрымка. Злаваць чыноўнік пачынае, Што дзядзька вытрыманасць мае. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гу́мар, -у, м.
1. Дабрадушна-жартаўлівыя адносіны да чаго-н.
Валодаць гумарам.
Пачуццё гумару.
2. У мастацтве: паказ якой-н. з’явы ў дабрадушна-смешным, камічным выглядзе, а таксама літаратурны твор, заснаваны на гэтым прыёме.
Аддзел сатыры і гумару ў газеце.
|| прым. гумарысты́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)