Verbum

По́катам ’адзін каля аднаго, упокат’ (ТСБМ), по́котам ’тс’ (ТС), укр. по́котом ’тс’, польск. pokotem ’тс’ (паводле Банькоўскага — украінізм, гл. Банькоўскі, 2, 682). Да пакаціць ’паваліць’, параўн. рус. вповалку ’тс’, польск. na pował ’тс’. Гл. каціць ’валіць, куляць’.

Пралангава́ць ’прадоўжыць (прадаўжаць) тэрмін чаго-небудзь’, праланга́цыя ’прадаўжэнне дзеяння’ (ТСБМ). Праз польск. prolongować, дзе з лац. prolangare, якое з pro‑ і longus ’доўгі’ (Банькоўскі, 2, 782). Ст.-бел. проленгованый ’працягнены’ < ст.-польск. prolengowany < prolongować (Булыка, Запазыч., 266).

◎ Пранэ́лька старое ’сукенка’ (Скарбы). З польск. рптеіа ’тканіна прунэль’, што ўзыходзіць да франц. prunelle ’тканіна колеру сушаных сліў’ (ад рпте ’сліва’), прыметнік pnmełowy фіксуецца з 1859 г. (Банькоўскі, 2, 805). Параўн. рус. прюнель ’тс’ (Фасмер, 3, 392).

◎ Пнець ’гібець, карчэць’ (ТС). Паланізм. Параўн. польск. рпіес ’вісець, быць падвешаным, распятым’, якое з чэш. pneti, pniti ’быць распятым’ (Варш. сл., 4, 274; Махэк₂, 464), што да зыходнага *pęłi, *рьпе‑ ’прыбіць, прыкаваць’ (Банькоўскі, 3, 636), параўн. pacnkifb (гл.).

◎ По́бак ’побач’ (Шат.; шальч., Сл. ПЗБ), набок ’паўзбок’ (ТС). Укр. побік, разм. обок, польск. obok, pabok ’побач’. Ад */?о boku ’пры боку’ (гл. бок), параўн. позаду ’ззаду’ (ТС), польск. pozad ’тс’ (Банькоўскі, 2, 643). рус. позадь ’ззаду’ ’тс’.

◎ По́рша ’адходы ад воску’ (паст., Сл. ПЗБ). Не зусім ясна. Хутчэй за ўсё, звязана з поршы ’парша’ (гл.), параўн. польск. parch ’лускавінка, струп’, што ўзыходзіць да *рыхь ад *рыхпо/і ’лушчыцца’, параўн. Банькоўскі, 2, 500. Параўн. парх (гл.).

◎ Прычаі́цца (прычаітісе) ’прытаіцца’ (беласт., Сл. ПЗБ). З улікам адзінкавасці фіксацыі — з польск. przyczaić się ’тс’ (Банькоўскі, 1, 213). Апошняе да прасл. *čajiti sę, суадноснага з *čajati© параўн. рус. чаять ’спадзявацца’ (Фасмер, 4, 320; ЭССЯ 4, 10–11).

◎ Пула́нка ’мышалоўка, пастка’ (Сл. Брэс.). Калі гэта не сапсаванае пры перадрукоўцы пул ап к а < польск. pułapka ’тс’ (ад łapać ’лавіць’ гл. Банькоўскі, 2, 965), то, магчыма, утворана ад літ. pulti ’падаць’, што адлюстроўвае канструкцыю прылады з падаючай часткай.

◎ Плашчы́ца, плошчы́ця (płoščyća) ’клоп’ (Тарн.), параўн. польск. сілез. płoščyca, płoščka ’тс’; ст.-польск. płoszczyca (< *plosčica, Банькоўскі, 2, 628). Да плоскі, пласкі ’сплюснуты’, параўн. блашчыца ’клоп’ (гл.), параўн. яшчэ ст.-рус. площица ’клоп’, якое Німчук (Давньорус., 222) выводзіць з плоск‑ыи.

◎ Плёскі ’пляскаты’ (Шат.; смарг., пух., чэрв., Сл. ПЗБ; сміл., Стан.), плескачы ’плоскі’ (ТС), плёсклая (жывёла) ’схуднелая’ (драг., ЛА, 1). Да плоскі (гл.), якое змянілася пад уплывам польск. plaski, plas kąty, што ад першаснага plask ’плоская ніжняя паверхня далоні’ (Банькоўскі, 2, 599).