БАНЬКО́ЎСКІ Фелікс
(1873, в. Андропава Кобрынскага р-на Брэсцкай вобласці — 1922),
інжынер-тэхнолаг. Скончыў Харкаўскі тэхнал. ін-т, Львоўскую політэхн. акадэмію (1899). Займаўся пытаннямі газіфікацыі прамысл, аб’ектаў. З 1901 працаваў упраўляючым газавай станцыі ў г. Яраслаўль, потым — у г. Люблін. З 1919 узначальваў дэпартамент Мін-ва буд-ва Польшчы.
В.А.Гапоненка.
т. 2, с. 283
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БАНЬКО́ЎСКІ-ЦЮ́ЛІГ
(Bańkowski-Zullig) Моніка (н. 12.5.1946, Цюрых),
швейцарская славістка. Скончыла Цюрыхскі ун-т (1973). У 1971—90 у Цюрыхскім ун-це. З 1982 гал. рэферэнт Цэнтр. б-кі Цюрыха. Даследчыца швейц.-слав. сувязяў. Сааўтар зб-каў «Факты і байкі» (1991), «Выгнанне і прытулак» (1994), навук. праектаў «Каменціраваная бібліяграфія па славянскай сацыялінгвістыцы» (т. 1—3, 1981), «Швейцарска-славянскія сувязі ад іх вытокаў. Дакументы і даследаванні» (1988—94). Распрацавала курс «Уводзіны ў беларусістыку» (1984—85). Аўтар публікацый «Адкрыццё незнаёмкі. Беларуская літаратура ў нямецкіх перакладах» (1989), «Беларускі еўрапеец» (пра М.Багдановіча), «Перабудова і моўная палітыка на прыкладзе Беларусі» (абедзве 1991), «Стан і перспектывы беларусістыкі ў Швейцарыі» (1993).
Тв.:
Бел. пер. — Прысутнасць беларускай культуры ў Швейцарыі // Голас Радзімы. 1993. 8 ліп.
У.Л.Сакалоўскі.
т. 2, с. 283
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
◎ Пульвэ́рак ’безрукаўка’ (астрав., Сл. ПЗБ). З польск. pułowerek, памянш. && pulower (гл. пуловер), гл. Банькоўскі, 2, 965.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прасцяро́га ’перасцярога’ (Касп.). З польск. przestroga ’тс’, параўн. з поўнагалоссем укр. пересторо́га (з польск., гл. Банькоўскі, 2, 910).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пракі́ва ’крапіва’ (Булг., Мат. Гом.), прокыва, прокева (Сл. Брэс.), прошва (ТС) ’тс’, сюды ж праціўнік ’байструк’ (ТС). Метатэза з крапіва (гл.), магчыма, пад уплывам польск. pokrzywa ’крапіва’, дзе яна была адзначана спачатку ў заходняй Вялікапольшчы (1393 г.), а пасля распаўсюдзілася на рэшту’ польскамоўнай тэрыторыі (Банькоўскі, 1, 795); параўн. таксама pokrzywnik ’байструк’ (“spłodzony w pokrzywach”, гл. Банькоўскі, 2, 684).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
По́мны ’памятны’ (Сцяшк. Сл.). Магчыма, з польск. pomny ’тс’; Банькоўскі (2, 694) лічыць польск. pomny, niepomny, wiekopomny штучнымі паэтычнымі ўтварэннямі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Плястэ́рак ’чалавек са скрыўленым тварам’ (зэльв., Сцяшк. Сл.). Няясна. Параўн. польск. plasterek (памянш. да plaster, Банькоўскі, 2, 599) ’тонка парэзаныя пласцінкі лімона’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Прасвадава́ць, прасвядавсіць ’раіць, угаворваць’ (ашм., шальч., Сл. ПЗБ). З польск. perswadować ’тс’, што ўзыходзіць да лац. persuäre ’пераконваць, схіляць’ (Банькоўскі, 2, 531).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пла́тка ’прайграная ад недабору біткі гульня, раміз’ (Нас.). З польск. płatka ’стаўка ў гульні’ > ’рызыка, небяспека’, якое з płacić ’плаціць’ (Банькоўскі, 2, 619).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пляско́ваты (плесковаты) ’плоскі’ (Бес.). З полы: к. ’piaskowaty < plaskały ’тс’, якое ацpłaski, апошняе (у Кнапскага, 1621 г.) зшеот płaski ’плоскі’ (Банькоўскі, 2, 599).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)