ана́фара, ‑ы, ж.
Стылістычны прыём, які заключаецца ў тым, што паўтараюцца фразы, словы ці гукі на пачатку суседніх рытмічных радоў (радкоў, строф і інш.); напрыклад: Здароў, марозны, звонкі вечар, Здароў, скрыпучы, мяккі снег! Багдановіч.
[Грэч. anaphora — наўтарэнне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўтарэ́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. паўтараць — паўтарыць і паўтарацца — паўтарыцца.
2. Словы, сказы, музычныя фразы і пад., якія паўтараюцца (у мове, у літаратурным, музычным творы і пад.). У рамане сустракаюцца паўтарэнні.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разгняві́ць, ‑гняўлю, ‑гнявіш, ‑гнявіць; зак., каго-што.
Давесці да стану моцнага гневу. — Выкручвацца вы мастак ва ўсіх абставінах.. — Гэтыя словы яшчэ больш разгнявілі Павалковіча, але ён стрымаў сябе і, як заўсёды, прыкінуўся абыякавым. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заме́рці, -мру́, -мрэ́ш, -мрэ́; -мро́м, -мраце́, -мру́ць; замёр, -мёрла; -мры́; зак.
1. Стаць нерухомым, перастаць рухацца, дыхаць.
З. ад страху.
Ад нечаканасці замерла сэрца.
Словы замерлі на губах.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Заціхаючы, спыніцца.
Стук капытоў замёр у далечыні.
К ночы рух на вуліцах замёр.
|| незак. заміра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. заміра́нне, -я, н.
З заміраннем сэрца (надта хвалюючыся ад чакання чаго-н.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ашчаці́ніцца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -ніцца; зак.
1. Наставіць шчацінне, хіб ад злосці, страху, рыхтуючыся да абароны або нападзення.
Сабака ашчацініўся на незнаёмага.
2. Стаць старчма нібы шчацінне (пра валасы, вусы і пад.).
3. Выставіць якія-н. вострыя прадметы (штыкі, пікі, калы і пад.).
4. перан. Зазлаваць у адказ на якія-н. словы, учынкі (разм.).
А. на каго-н.
|| незак. ашчаці́ньвацца, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
запну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.
Раптоўна спыніць або запаволіць гаворку. Два словы скажа і запнецца, Бы галава там чым заткнецца. Колас. — Ну вось, я так і знаў... — пачаў і запнуўся Максім Сцяпанавіч. Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пава́бнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць павабнага; прывабнасць, сімпатыя. Пры сустрэчах [Купала] усміхаўся, гаварыў два-тры.. словы, а здавалася, што пачуў ты нешта асабліва важнае, што атрымаў нешта надзвычай каштоўнае і не страціць яно свае павабнасці ніколі. Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пага́рдлівы, ‑ая, ‑ае.
Які адносіцца з пагардай да каго‑, чаго‑н. [Паны] пагардлівыя да ніжэйшых за сябе. Навуменка. // Які выражае, утрымлівае ў сабе пагарду да каго‑, чаго‑н. Пагардлівыя словы. □ Амерыканец глядзеў з пагардлівай усмешкай. Маўр.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перако́нанасць, ‑і, ж.
Цвёрдая ўпэўненасць у чым‑н.; перакананасць. [Старшыня:] — Адно толькі трэба: жывое жаданне, цвёрдая пераконанасць у перавазе калектыўнай формы гаспадаркі над старой, распыленай, дробнай. Колас. [Антона] здзівілі не словы, а іх інтанацыя, пераконанасць Клаўдзі. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
праро́чы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да прарока; уласцівы прароку. Сейбіт волі, носьбіт гневу. Ён душой прарочай верыў: Бура грымне, бура грымне!.. Калачынскі.
2. Які змяшчае ў сабе прадказанне, прадбачанне. Прарочыя словы. Прарочы сон.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)