◎ *Лахма́чча, лахмачча ’лахманы’ (Юрч. Вытв.). Да лахматы (гл.). Утворана пры дапамозе суф. ‑ьʼ©е.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Мянце́ліць, менцеліць ’біць’ (ТС). Утворана ад мянціць (гл.) пры дапамозе інфікса ‑ел‑ з адценнем экспрэсіі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Не́раб ’гультай, лодар’ (Сцяшк.). З не і рабіць (гл.) пры дапамозе т. зв. нулявой суфіксацыі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пастра́ціць ’многіх пазбаўляць жыцця’ (Нас.). Утворана пры дапамозе прыстаўкі па‑ і польск. stracić ’пакараць смерцю’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Паўло́нне ’мера пры куплі-продажу’ (Інстр. III), ’паўахапак’ (Шат.). Да паў- ’палавіна’ і лона (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Перасмуры́жыць (пірясмурыэюыць) ’перацерці, перарэзаць (напр., бутэльку) пры дапамозе вяровачкі’ (Бяльк.). Да пера- і смурыжыць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Перахро́ны ’грамаадвод; супрацьпажарныя меры’ (Сцяшк. Сл.)· З польск. piorunochron ’грамаадвод’ пры ад’ідэацыі бел. перасцярога (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пласце́нь ’пласт (мёду, сена)’ (Нас.). Да пласт (гл.). Утворана, відаць, пры дапамозе прасл. суфікса *‑ьnь.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Прамі́ца, пряміца ’прамая, не зламаная цэпам пры малацьбе салома’ (Нас., Касп.). і©& прамы (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пад’ёмны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да пад’ёму (у 1 знач.). Пад’ёмная сіла крылаў. // Які служыць для пад’ёму чаго‑н. Пад’ёмны кран. Пад’ёмны механізм. □ Тэадаліт мае тры пад’ёмныя вінты — пры дапамозе іх прыводзяць лімб у гарызантальнае становішча... Пташнікаў.
2. Зроблены так, каб можна было падняць. Пад’ёмная заслона. Пад’ёмны мост.
3. у знач. наз. пад’ёмныя, ‑ых. Грошы, якія выдаюцца пры пераездзе на новае месца работы. Атрымаць пад’ёмныя. □ [Чалавек], здаецца, не адказаў на маё прывітанне, а папрасіў маё накіраванне. Прабег яго вачыма, паклікаў нейкую Надзю, загадаў ёй мяне «правесці загадам» і выплаціць пад’ёмныя. Гаўрылкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)