◎ *Лахма́чча, лахмачча ’лахманы’ (Юрч. Вытв.). Да лахматы (гл.). Утворана пры дапамозе суф. ‑ьʼ©е.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Мянце́ліць, менцеліць ’біць’ (ТС). Утворана ад мянціць (гл.) пры дапамозе інфікса ‑ел‑ з адценнем экспрэсіі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Не́раб ’гультай, лодар’ (Сцяшк.). З не і рабіць (гл.) пры дапамозе т. зв. нулявой суфіксацыі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Пастра́ціць ’многіх пазбаўляць жыцця’ (Нас.). Утворана пры дапамозе прыстаўкі па‑ і польск. stracić ’пакараць смерцю’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Паўло́нне ’мера пры куплі-продажу’ (Інстр. III), ’паўахапак’ (Шат.). Да паў- ’палавіна’ і лона (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Перасмуры́жыць (пірясмурыэюыць) ’перацерці, перарэзаць (напр., бутэльку) пры дапамозе вяровачкі’ (Бяльк.). Да пера- і смурыжыць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Перахро́ны ’грамаадвод; супрацьпажарныя меры’ (Сцяшк. Сл.)· З польск. piorunochron ’грамаадвод’ пры ад’ідэацыі бел. перасцярога (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пласце́нь ’пласт (мёду, сена)’ (Нас.). Да пласт (гл.). Утворана, відаць, пры дапамозе прасл. суфікса *‑ьnь.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Прамі́ца, пряміца ’прамая, не зламаная цэпам пры малацьбе салома’ (Нас., Касп.). і©& прамы (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

гро́шы, ‑ай, Д грашам, Т грашамі; адз. няма.

1. Металічныя або папяровыя знакі, якія служаць мерай вартасці пры куплі-продажы. Папяровыя грошы. Размяняць грошы. □ Праўда даражэй за грошы. З нар.

2. Сродкі, капітал. Адпусціць грошы на будаўніцтва школ. □ І пайшоў дзед па рынку хадзіць; ходзіць, па сваіх грашах тавар выглядае. Колас.

•••

Кішэнныя грошы — грошы на дробныя расходы.

Грошы не пахнуць — не мае значэння, якім чынам грошы атрыманы.

Грэбці грошы лапатай гл. грэбці.

Кідаць грошы на вецер гл. кідаць.

Ні за якія грошы — ні за што, ні пры якой умове.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)