Гале́нь ’дзяркач’ (Касп., Бяльк., Шатал.). Рус. голе́нь (таксама голи́к) ’тс’. Утварэнне суфіксам ‑ень (*‑ьnь) ад прыметніка го́л‑ы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Добрапрысто́йны ’добрапрыстойны’ (БРС). Можна меркаваць, што гэта калька рус. слова благопристо́йный ’тс’. Таксама з’яўляецца калькай добрапрысто́йнасць (рус. благопристо́йность).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кругль ’фундамент’ (Жд. 3). Назва ў адпаведнасці з формай. У радзе гаворак прыметнік круглы мае таксама значэнне ’квадратны’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Лёмбас, лёмбасе (мн.) ’сцябло чаго-небудзь’ (шальч., Сл. паўн.-зах.). Балтызм. Параўн. літ. lämbas ’бацвінне’. Гл. таксама лайбы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ліса́віцца ’падлізвацца, ліслівіць’ (ТС), рус. смал. лисаваться, лисавиться ’лашчыцца’. Да ліса́вы (гл.). Параўн. таксама рус. арханг. лисава ’ліса’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Манец ’ястрабок парасоністы, Hieracium umbellatum L.’ (маг., Кіс.). Да маніць (гл.). Матывацыя наймення няясная. Параўн. таксама лгане́ц (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мерд ’мужчына’ (Гарб.). Іранізм. Параўн. яцвяжск. mard ’чалавек’ < ’смяротны’, а таксама перс. merd ’тс’ (< ст.-перс. martiya ’чалавек’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Па́цнуцца ’стукнуцца, трэснуцца’ (ТС). Да пац©, пацаць (гл.). Параўн. таксама польск. pacnąć ’ляснуцца, упасці на зямлю, плюхнуцца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ *Пачу́баць, почу́баць ’пашкодзіць, папсаваць’ (ТС). Да чуб (гл.); параўн. таксама чу́бацца ’чубіць адзін аднаго’, чубіць ’біць, тузаць’ (ТС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пе́дрык (пэ́дрык) ’божая кароўка, Coccinella septempunctata’ (іван., Жыв. НС). Гл. папярэдняе слова. Параўн. таксама вэ́дрык, петрык, петрачок ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)