хлары́дны, ‑ая, ‑ае.

Які змяшчае ў сабе хларыды.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пе́нка¹, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

Плеўка, якая ўтвараецца на некаторых вадкасцях пры іх астыванні.

Здымаць пенкі (таксама перан.: браць сабе лепшае).

|| памянш. пе́начка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дваі́сты, -ая, -ае.

1. Які складаецца з дзвюх аднародных частак.

Д. след.

2. Такі, які змяшчае ў сабе дзве розныя якасці, часта супярэчлівыя.

Дваістая натура.

Дваістае пачуццё.

Дваістая палітыка крахам канчаецца.

|| наз. дваі́стасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ёмісты, -ая, -ае.

1. Здольны змясціць у сабе вялікую колькасць чаго-н.

Ёмістая пасудзіна.

2. перан. З багатым унутраным зместам, сэнсам.

Ё. характар героя.

|| наз. ёмістасць, -і, ж.

Ё. рэзервуара.

Ё. фразы.

Ё. вобразных сродкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

будава́цца, -ду́юся, -ду́ешся, -ду́ецца; -ду́йся; незак.

1. Ставіць сабе дом або іншы будынак.

2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Узводзіцца, знаходзіцца ў стане будаўніцтва.

Будуецца жывёлагадоўчы комплекс.

|| зак. пабудава́цца, -ду́юся, -ду́ешся, -ду́ецца; -ду́йся.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

затаі́ць, -таю́, -то́іш, -то́іць; -то́ены; зак., што.

Скрыўшы ад іншых (якое-н. пачуццё), захаваць у сабе, у душы.

З. крыўду.

Затаіць дыханне — стрымаць дыханне (напружана ўслухоўваючыся, прытаіўшыся, спалохаўшыся і пад.).

|| незак. зато́йваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адагрэ́цца, -э́юся, -э́ешся, -э́ецца; зак.

1. Сагрэцца, зрабіцца цёплым; вярнуць сабе нармальны стан.

А. каля печкі.

А. ў цёплай хаце.

2. перан. Суцешыцца, супакоіцца.

А. душой.

|| незак. адаграва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. адаграва́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прама́цаць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак.

1. што. Мацаючы, праверыць, выявіць.

П. пухліну.

2. перан., каго-што. Праглядаючы, вывучаючы, скласці сабе ўяўленне пра каго-, што-н. (разм.).

П. новага работніка.

|| незак. прама́цваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Непака́заны ’неймаверна вялікі’ (мядз., Жыв. сл.). Незвычайную семантыку тлумачыць зафіксаванае Насовічам непо‑ кизаный ’неадпаведны, недазволены’, г. зн. ’які нельга нават паказваць’ з пераносам значэння ’які нельга нават сабе ўявіць'

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Перамагчы́ся (пырымогты́сь) ’ператаміцца’ (кам., ЖНС), кобр. пэрэмугты́ ’пашкодзіць, натрудзіць руку работай’ (Нар. лекс.). Польск. przemóc się ’вы́сіліцца, сарваць сабе сілу’. Польск.-зах.-палес. ізасема. Да пера- і магчы́ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)