да́ўкі, ‑ая, ‑ае.
Які перасядае ў горле, выклікае аскому. Даўкі яблык. // Горкі, едкі (пра дым, пах і пад.). Запахла даўнім прагорклым дымам, нібы гарэла дзе старая зляжалая салома. Лынькоў. У горадзе яшчэ стаяў пах гару, цяжкі і даўкі. Арабей. // перан. Выкліканы горам, крыўдай і пад.; гнятлівы, цяжкі. Так захацелася дамоў, аж нешта даўкае заказытала ў горле. Грахоўскі. Даўкі камяк стаяў у горле, ныла сэрца, хацелася заплакаць ад роспачы і бяссілля. С. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сквірчэ́ць, ‑чыць; незак.
Разм. Верашчаць, пішчаць, патрэскваць на гарачай скаварадзе (пра сала і пад.). [Андрэй:] — Неспакойны ж элемент гэта сала, да чаго сквірчыць, да чаго верашчыць. Лынькоў. У печы сквірчэла сала, і, удыхнуўшы пах смажаніны, Валянцін адчуў, які ён галодны. Сабаленка. З кухні чуваць было, як сквірчэла яешня, пах яе ўжо даносіўся сюды, у зальчык. Хадкевіч. / Пра падобныя гукі. У канторцы нікога не было. Толькі ўздыхалі маторы каларыфераў пад перакрыццямі ды сквірчэў за сцяною наждак. Мыслівец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
магно́лія, ‑і, ж.
Субтрапічнае дрэва або куст з вялікімі пахучымі белымі ці ружовымі кветкамі. Моцны пах магнолій крыху дурманіў галаву. Рамановіч. І гараць сваім гарачым полымем Белыя магноліі ля хат. Калачынскі.
[Фр. magnolia ці magnolier ад уласнага імя.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
грэ́чкавы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да грэчкі. Грэчкавы пах. Грэчкавы цвет.
2. у знач. наз. грэ́чкавыя, ‑ых. Назва сямейства раслін класа двухдольных, да якога адносяцца грэчка, рэвень і інш.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
смалаку́рня, ‑і, ж.
Смалакурнае прадпрыемства. Сосны вакол смалакурняў стаялі чорныя, нібы асмаленыя агнём. Хомчанка. Моцны, густы пах смаляных карчоў, жывіцы, настой дзёгцю, шкіпінару плавалі ў паветры над борам, над смалакурняй. Бялевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сты́раксавы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да стыракса, уласцівы яму. Стыраксавы пах. // Які выдзяляе стыракс. Стыраксавае дрэва. // у знач. наз. сты́раксавыя, ‑ых. Сямейства дрэвавых і кустовых раслін, якія выдзяляюць пахучы бальзам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Во́нюшка ’адоніс веснавы, гарыцвет веснавы, Adonis vernalis’ (Бейл.). Да слав. voni̯a ’пах, смурод’. Дэрываты ад гэтай асновы распаўсюджаны ў славянскіх мовах для абазначэння розных раслін з рэзкім пахам. Параўн. ванючка, рус. вонючка, укр. вонючка, чэш. vonice і г. д.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
палы́нны, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і палыновы. Хто вас, прыветныя госцейкі сінія вузкіх палос, Пам на лугі, на палеткі палынныя кінуў, занёс? Васілёк. Да гаркаватага палыннага настою далучыўся пах сакавітай зелені. Беразняк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гарэ́лы, ‑ая, ‑ае.
Абпалены, папсаваны агнём. Гарэлы хлеб. Гарэлае палена. □ Грушу-бэру старанна Ад гарэлай кары Абчышчае стары. Броўка. / у знач. наз. гарэ́лае, ‑ага, н. [Зорын] убачыў вялікае зарыва, адчуў пах гарэлага. Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
смярдзю́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
1. Невялікі драпежны звярок з каштоўным футрам, які выдзяляе смярдзючы рэзкі пах; скунс.
2. Назва розных раслін (траў), якія вызначаюцца вострым непрыемным пахам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)