Тлушч ’масляністае рэчыва, сала’ (ТСБМ, Некр. і Байк., Сл. ПЗБ, Сцяшк.), ’тук (растопленае сала)’ (зах.-бел., ЛА, 4), тлуст ’тс’ (смарг., ЛА, 4), тлусць ’тс’ (Сцяшк.), клушч ’тс’ (Ласт.), сюды ж тлу́стасць ’сала, тук’ (Нас., Шпіл., Гарэц., Некр. і Байк., Сцяшк., Сл. ПЗБ; стаўб., З нар. сл., ЛА, 4), тлу́шчосць ’тс’ (пін., ЛА, 4). Запазычана з польск. tłuszcz ’тс’, утворана ад tłusty (*tl̥st‑jь, гл. Борысь, 636), параўн. тоўшч ’таўшчыня, сытасць’, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Скі́рпа ‘мера насечаных дроў’ (Байк. і Некр.). Магчыма, з лат. kir̃pa ‘капна’, балт.-ням. Stirpe ‘капна ў полі’. Менш верагодна кантамінацыя скірда, скірта і тарпа, торп (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ву́стрыца (БРС, Байк. і Некр.). Запазычана з рус. у́стрица, якое з галандскага oester, што ўзыходзіць да лац. ostreum з грэч. ὄστρεον ’ракавіна’ (Міклашыч, 228; Фасмер, 4, 173).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вухла́сты ’з вялікімі вушамі’ (Нас., Гарэц., Др.-Падб., Байк. і Некр.). Адназоўнікавы прыметнік; параўн. галава́сты, спіча́сты (ад галава, спіца) з характэрнай суфіксацыяй; ад незафіксаванага *вухлы экспр. ’вушы’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Трыхі́ны ‘паразіты ў свіным мясе’ (ТСБМ, Некр. і Байк., Стома Мяст.). З новалацінскай навуковай наменклатуры thrichina ад грэч. τρίχινος ‘валасяны’ (ЕСУМ, 5, 642), параўн. валасень5 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тухта́ль ‘кухталь, удар кулаком’ (Некр. і Байк., Касп.). Відаць, суфіксальнае ўтварэнне ад тухтаць ‘піхаць’, гл. наступнае слова. Не выключана замена к > т у кухталь, параўн. тушэтка ‘кушэтка’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ты́наўка ‘завірушка, птушка Accentor’ (Некр. і Байк.). Параўн. укр. тинівка ‘птушка Prunella Viell.’. Назва выводзіцца ад тын (гл.), іншая назва-укр. дыял. плітнівка ‘тс’ (ЕСУМ, 5, 569).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Напры́клад ’прыкладна’ (Нас.), ’напрыклад’ (Гарэц., Яруш., Байк. і Некр., ТСБМ). Згодна з Кюнэ, разам з укр. наприклад ’тс’ запазычана з польск. na przykład (Кюнэ, Poln.). Малаверагодна, гл. прыклад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Нафталі́н (хімічнае рэчыва) (БРС, ТСБМ), нафталі́на ’тс’ (Некр. і Байк.; маладз., Янк. Мат.). Запазычанні, першае — праз рус. нафталин, другое — праз польск. naftalina (абодва тэрміны ад лац. naphtha ’нафта’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сарамата́ ’патаемныя часткі цела’ (Сл. ПЗБ), соромота́ ’палавыя органы’ (ТС), сарама́ценне ’тс’ (Байк. і Некр.), сарама́та ’сорам, ганьба’, сарама́ціць ’дакараць, выклікаючы пачуццё сораму’, ’ганьбіць, няславіць’ (КЭС). Да сорам.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)