Verbum

адсо́хнуць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -со́хне; -со́х, -хла; зак.

1. Пра часткі раслін: засохшы, адпасці.

Галінка адсохла.

2. Пра частку цела: страціць здольнасць рухацца, дзейнічаць з прычыны хваробы (разм.).

Рука адсохла.

◊

Каб табе язык адсох — праклён таму, хто нядобра сказаў.

|| незак. адсыха́ць, -а́е.

фарту́х, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Прадмет адзення пэўнага крою, які надзяваюць спераду на вопратку, каб засцерагчы яе ад забруджвання.

2. Чахол, рознага роду покрыва для машын, тэхнічных прыстасаванняў і пад. (спец.).

|| памянш. фартушо́к, -шка́, мн. -шкі́, -шко́ў, м. (да 1 знач.).

|| прым. фартухо́вы, -ая, -ае.

папыта́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.

1. каго або у каго. Задаць каму-н. пытанне, каб даведацца пра што-н.

Папытайся ў яе пра здароўе маці.

2. чаго або у каго. Папрасіць дазволу на што-н., звярнуцца з якой-н. просьбай.

Папытаўся ў бацькі дазволу пайсці на каток.

набу́хнуць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -не; набу́х, -хла; зак.

1. Стаць гатовым, каб распусціцца, прарасці.

Пупышкі набухлі.

2. Павялічыцца ў аб’ёме ад вільгаці, сырасці.

Рамы набухлі.

Боб набух.

3. Павялічыцца ад прыліву крыві, малака.

Вены набухлі.

Вымя набухла.

|| незак. набуха́ць, -а́е.

|| наз. набуха́нне, -я, н.

нырэ́ц¹, -рца́, м.

1. Скачок у ваду з галавой.

Даць нырца.

2. мн. -рцы́, -рцо́ў. Той, хто ўмее ныраць, хто добра нырае.

Майстэрства нырцоў.

3. У боксе: прыём, калі баксёр хутка прыгінаецца, каб ухіліцца ад бакавых удараў у галаву.

|| прым. нырцо́ўскі, -ая, -ае (да 2 знач.).

тынкава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны; незак., што і без дап.

Пакрываць сцены або столь тынкам, каб зрабіць паверхню гладкай.

Т. хату.

|| зак. атынкава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны і вы́тынкаваць, -кую, -куеш, -куе; -куй; -каваны.

|| наз. тынко́ўка, -і, ДМ -о́ўцы, ж. і тынкава́нне, -я, н.

прабе́гчыся, -бягу́ся, -бяжы́шся, -бяжы́цца; -бяжы́мся, -бежыце́ся, -бягу́цца; -бе́гся, -бе́глася; -бяжы́ся; зак.

1. Прабегчы нямнога, каб размяцца.

Чалавек злез з саней і прабегся.

2. Тое, што і прабегчы (у 5 знач.; разм.).

П. па клавіятуры.

|| наз. прабе́жка, -і, ДМ -жцы, мн. -і, -жак, ж. (да 1 знач.; спец.).

эліксі́р, -у, м.

1. Выцяжка з раслін або моцны настой на спірце, кіслотах і пад., ужыв. ў медыцыне, касметыцы.

Рамонкавы э.

2. перан. Пра тое, што бадзёрыць, дае тонус жыццю.

Узбадзёрыцца эліксірам.

◊

Эліксір жыцця — чарадзейны напітак, які імкнуліся атрымаць алхімікі для таго, каб захаваць маладосць.

|| прым. эліксі́рны, -ая, -ае.