ха́барнік, ‑а, м.
Той, хто бярэ хабар. Хабарнік бярэ хабар і — увесь час дрыжыць, каб яго не злавілі за руку. Асіпенка. З месяц.. [сябры Гарасіма] ваявалі з упартым хабарнікам, пакуль той не здаўся. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адкупі́цца, -куплю́ся, -ку́пішся, -ку́піцца; зак., ад каго-чаго.
Вызваліцца ад якой-н. залежнасці, ад якіх-н. абавязкаў за плату, хабар і пад.; выкупіць сябе.
Ледзь адкупіўся.
|| незак. адкупля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
несумле́нна,
1. Прысл. да несумленны.
2. безас. у знач. вык. Пра адсутнасць сумленнасці. Даваць хабар несумленна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
по́дмазка, -і, ДМ -зцы, мн. -і, -зак, ж.
1. Кавалачак сала, здору і пад., якім падмазваюць скавараду, калі пякуць бліны.
2. перан. Хабар, грошы або матэрыяльныя каштоўнасці, якія даюцца службовай асобе як подкуп (разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
взя́тка ж.
1. (подкуп) ха́бар, -ру м., мн. нет;
дать взя́тку даць ха́бар;
2. (в картах) бі́тка, -кі ж.;
◊
взя́тки гла́дки ≅ як з казла́ малака́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Лапушка 1 ’хлапушка’ (рас., Шатал.). Да хлапушка (гл.).
◎ Лапу́шка 2 ’хабар’ (паст., Сл. паўн.-зах.). Да лапах (гл.), даць у лапу ’даць хабар’. Параўн. польск. łapówka ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рэ́бахі мн. л. ’махлярскія даходы’ (Нас.). Магчыма, з ідыш reveh ’даход, прыбытак’. Польск. арг. rebucha ’хабар’, rebuszka ’гасцінчык’ выводзяць з ст.-яўр. rebuchem ’хабар’ (Каня, Słownik, 188).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Абры́вак ’хабар, магарыч’ (КЭС) да рваць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Куба́р 1 ’плеценая невялікая карзінка’ (Сцяшк. Сл., Нар. лекс., Сл. паўн.-зах.). Параўн. кубар 2. Тут наглядаецца семантычная сувязь назваў глінянай пасуды і пляцення. Гл. Трубачоў, Ремесл. терм., 244.
Куба́р 2 ’гліняны збан’ (Касп.). Да кубар 1 (гл.) і куб 2.
Куба́р 3 ’хабар’ (Нас., Гарэц., Др.-Падб., Яруш.). Да кубар 2. Паралелізм у значэннях ’збан’ і ’хабар’ відавочны таксама ў іншых прыкладах. Параўн. польск. kuban ’хабар’ і рус. кубан ’збан’. У кубар не выключана кантамінацыя *кубан і хабар. Гл. Слаўскі, 3, 294.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
падма́сліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., каго-што.
1. Крыху, злёгку змазаць маслам; намасліць дадаткова. Падмасліць скавараду. Падмасліць кашу.
2. перан. Разм. Даць хабар, задобрыць хабарам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)