загарадзі́ць, -раджу́, -ро́дзіш, -ро́дзіць; -ро́джаны; зак., каго-што.

Зрабіць агароджу, плот, абнесці якой-н. перашкодай.

З. плот.

З. уваход.

З. сабой каго-н.

|| незак. загаро́джваць, -аю, -аеш, -ае.

|| звар. загарадзі́цца, -раджу́ся, -ро́дзішся, -ро́дзіцца; незак. загаро́джвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перапя́ць, ‑пну, ‑пнеш, ‑пне; ‑пнём, ‑пняце; зак., што і чым.

Раздзяліць, перагарадзіць чым‑н. Перапяць пакой занавескай. Перапяць уваход вяроўкай.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адамкну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; зак.

1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Адчыніцца; стаць незамкнёным.

Замок лёгка адамкнуўся.

2. Адчыніць памяшканне, у якім знаходзішся; зрабіць свабодным уваход да сябе.

|| незак. адмыка́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

закры́ць, -ы́ю, -ы́еш, -ы́е; -ы́ты; зак.

1. каго-што. Накрыць, прыкрыць чым-н.

З. коўдрай.

З. твар рукамі.

2. што. Скласці, самкнуць што-н. раскрытае.

З. парасон.

З. кнігу.

З. вочы.

3. што. Загарадзіць, перагарадзіць (уваход, выхад і пад.), спыніць доступ куды-н.

З. уваход.

З. граніцу.

4. што. Спыніць, пакласці канец правядзенню, дзеянню, дзейнасці чаго-н.

З. сход.

З. прадпрыемства.

З. гандаль.

|| незак. закрыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| звар. закры́цца, -ы́юся, -ы́ешся, -ы́ецца (да 1 і 4 знач.); незак. закрыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. закрыццё, -я́, н. (да 3 і 4 знач.).

З. сезона.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Снед ‘адтуліна, уваход у вуллі, калодзе’ (ЭШ, рук.), снедзь ‘дошчачка, якой закладваецца ўваход у вулей’ (ТС, Нар. Гом.). Гл. снет.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пад’е́зд, -у/-а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. -у, гл. пад’ехаць.

2. -а. Месца, па якім пад’язджаюць да чаго-н.

П. да ракі.

3. -а. Уваход у будынак.

Парадны п.

|| прым. пад’язны́, -а́я, -о́е (да 1 і 2 знач.) і пад’е́зны, -ая, -ае (да 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Ваво́з ’крыты ход у падасець’ (Бяльк.). Да вазіць; параўн. уваход < хадзіць. Не выключана, аднак, што гэта слова можа быць запазычаннем польск. wąwóz ’цясніна’ з пераасэнсаваннем.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ты́льнік ‘кароткая дошка, якой закрываюць уваход у вулей з тылу’ (дзятл., Жыв. сл.). Да тыльны, тыл (гл.), сюды ж, відаць, ты́льня ‘прыбудоўка да сяней’ (ЛМТ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

варо́тцы, ‑аў; адз. няма.

1. Памянш. да вароты; невялікія вароты.

2. Уваход у двор пры варотах або пры браме; брамка, веснічкі. Тут пачуўся званок, бразнулі варотцы і з’явіўся збянтэжаны Уладзімір Кавальскі. Хведаровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бра́ндэр, ‑а, м.

1. Судна, нагружанае выбуховымі або лёгказапальнымі рэчывамі, якое прызначалася даўней для падпальвання непрыяцельскіх суднаў.

2. Судна, якое затапляецца пры ўваходзе ў гавань, бухту з мэтай загарадзіць уваход або выхад з яе.

[Ням. Brander.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)