паўно́чнік

‘жыхар поўначы; той, хто не лажыцца спаць да позняй ночы’

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. паўно́чнік паўно́чнікі
Р. паўно́чніка паўно́чнікаў
Д. паўно́чніку паўно́чнікам
В. паўно́чніка паўно́чнікаў
Т. паўно́чнікам паўно́чнікамі
М. паўно́чніку паўно́чніках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

лежабо́к, -а, мн. -і, -аў, м. (разм.).

Чалавек, які любіць доўга спаць, гультай.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

расхаце́цца, -хо́чацца; безас., зак., чаго і з інф. (разм.).

Перастаць хацецца.

Расхацелася спаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бакава́я, -о́й.

У выразе: на бакавую (разм.) — легчы (лажыцца) спаць.

Пад’еў ды на бакавую.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

про́сып, -у, м.

У выразе: без просыпу (разм.) — доўга і моцна.

Спаць без просыпу.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бай-ба́й, выкл.

1. Прыпеў пры закалыхванні дзіцяці.

2. Спаць (у дзіцячай мове).

Пайсці б.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адсыпны́

‘да спаць’

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. адсыпны́ адсыпна́я адсыпно́е адсыпны́я
Р. адсыпно́га адсыпно́й
адсыпно́е		 адсыпно́га адсыпны́х
Д. адсыпно́му адсыпно́й адсыпно́му адсыпны́м
В. адсыпны́ (неадуш.)
адсыпно́га (адуш.)		 адсыпну́ю адсыпно́е адсыпны́я (неадуш.)
адсыпны́х (адуш.)
Т. адсыпны́м адсыпно́й
адсыпно́ю		 адсыпны́м адсыпны́мі
М. адсыпны́м адсыпно́й адсыпны́м адсыпны́х

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

абруза́ць

‘спаць; апухаць, пухнуць’

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. абруза́ю абруза́ем
2-я ас. абруза́еш абруза́еце
3-я ас. абруза́е абруза́юць
Прошлы час
м. абруза́ў абруза́лі
ж. абруза́ла
н. абруза́ла
Загадны лад
2-я ас. абруза́й абруза́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час абруза́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

тахта́, -ы́, ДМ -хце́, мн. -ы́, тахт, ж.

Шырокая канапа без спінкі.

Спаць на тахце.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адсыпа́цца

‘ад спаць’

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. адсыпа́юся адсыпа́емся
2-я ас. адсыпа́ешся адсыпа́ецеся
3-я ас. адсыпа́ецца адсыпа́юцца
Прошлы час
м. адсыпа́ўся адсыпа́ліся
ж. адсыпа́лася
н. адсыпа́лася
Загадны лад
2-я ас. адсыпа́йся адсыпа́йцеся
Дзеепрыслоўе
цяп. час адсыпа́ючыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)