порыва́ть несов. парыва́ць; разрыва́ць;

порыва́ть отноше́ния с ке́м-л. парыва́ць (разрыва́ць) адно́сіны з кім-не́будзь;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шматкава́ць

‘разрываць што-небудзь на кавалкі’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. шматку́ю шматку́ем
2-я ас. шматку́еш шматку́еце
3-я ас. шматку́е шматку́юць
Прошлы час
м. шматкава́ў шматкава́лі
ж. шматкава́ла
н. шматкава́ла
Загадны лад
2-я ас. шматку́й шматку́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час шматку́ючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

раздёргивать несов., разг.

1. расскуба́ць; (разрывать) разрыва́ць;

2. (занавеску) расшмо́ргваць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

расте́рзывать несов.

1. (на части) разрыва́ць;

2. (растрёпывать) шмата́ць, драць, дзе́рці;

3. перен. му́чыць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разрыва́цца I несов.

1. в разн. знач. разрыва́ться; см. разарва́цца;

2. страд. разрыва́ться; расте́рзываться; порыва́ться; см. разрыва́ць I;

◊ сэ́рца ~ва́ецца — душа́ (се́рдце) разрыва́ется;

р. на кава́лкі — разрыва́ться на ча́сти

разрыва́цца II несов., страд. разрыва́ться; см. разрыва́ць II

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

трыбушы́ць, -бушу́, -бу́шыш, -бу́шыць; -бу́шаны; незак. (разм.).

1. каго (што). Патрашыць, вымаць вантробы з забітай жывёліны.

2. перан., што. Разварочваць, разрываць што-н., даставаць, вымаць усё тое, што знаходзіцца ў чым-н.

Т. чамадан.

3. перан., каго-што. Рабіць вобыск, трэсці каго-н. (груб.).

|| зак. вы́трыбушыць, -шу, -шыш, -шыць; -шаны (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Распаласава́ць ’разрэзаць’ (Цых.), параўн. чэш. rozplasati (obuv) ’разарваць, разадраць’. Да паласа (гл.), паласаваць ’разрываць, разразаць на палоскі’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

разрыва́ть​I несов. (к разорва́ть)

1. (материю, бумаги) раздзіра́ць;

2. в др. знач. разрыва́ць; см. разорва́ть.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

лыч, лыча і лыча; мн. лычы, ‑оў; м.

1. Выцягнутая пярэдняя частка галавы ў некаторых жывёл; рыла. Таўчэ дзік лычам мяне ў спіну, а рваць не рве. Пальчэўскі. Кабан падыходзіць да.. стажка-мурашніка .. і запыняецца. А потым пачынае разрываць яго сваім страшным ікластым лычом. Колас.

2. Груб. Твар.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ірва́ць і (пасля галосных) рваць, (і)рву́, (і)рве́ш, (і)рве́; (і)рвём, (і)рвяце́, (і)рву́ць; (і)рві́; незак., што.

1. Вырываць рэзкім рухам, з сілай выхопліваць.

І. з рук грошы.

2. Аддзяляць, адрываць ад сцябла, галінак (кветкі, плады і пад.).

І. яблыкі.

3. Раздзяляць на часткі, разрываць.

І. ніткі.

І. паперу.

4. Разбураць, узрываць што-н.

І. чыгунку.

5. перан. Спыняць, разрываць.

І. адносіны.

6. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Нарываць (разм.).

Палец ірве.

7. Выдаляць хірургічным шляхам (пра зубы).

І. зубы.

◊

Ірваць бакі (жываты) (разм.) — моцна смяяцца, заходзіцца ад смеху.

Ірваць жылы (кішкі, пуп) (разм.) — цяжка працаваць, надрывацца на якой-н. рабоце.

Ірваць з рук (разм.) — купляць нарасхват.

Ірваць на сабе валасы (разм.) — быць у адчаі, моцна перажываць.

|| аднакр. ірвану́ць і (пасля галосных) рвану́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́ (да 1 і 4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)