прыда́дзены
1. при́данный; приба́вленный;
2. при́данный, облечённый;
1, 2 см. прыда́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
размаха́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Разм. Разгайдаць, расхістаць што‑н.; махаючы, прыдаць сілу, хуткасць руху чаму‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абрабі́ць, -раблю́, -ро́біш, -ро́біць; -ро́блены; зак.
1. што. Апрацаваць, дагледзець.
А. зямлю.
2. што. Апрацоўваючы, прыдаць чаму-н. патрэбны выгляд, якасць.
А. каштоўны камень.
3. каго-што. Запэцкаць, забрудзіць чым-н. (разм.).
А. кашулю.
|| незак. абрабля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
афо́рміць, -млю, -міш, -міць; -млены; зак.
1. што. Прыдаць чаму-н. неабходную або закончаную форму.
А. дагавор.
2. каго-што. Залічыць куды-н., прыняць з захаваннем неабходных фармальнасцей.
А. на працу.
|| незак. афармля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. афармле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
закруглі́ць, -углю́, -у́гліш, -у́гліць; -у́глены; зак., што.
1. Зрабіць круглым ці больш круглым.
З. вугал.
2. перан. Прыдаць стройнасць і закончанасць.
З. фразу.
3. перан. Скончыць, завяршыць (разм.).
З. год з добрымі вытворчымі паказчыкамі.
|| незак. закругля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. закругле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
асме́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., каго.
Прыдаць каму‑н. смеласці, рашучасці, адвагі. Ты [гусляр] адважыўся мне на сляпы перакор Вызваняці сусветныя грэлі; Платы маю шмат я для такіх непакор, Хто сябе проці мне стаць асмеліў. Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абажу́р, ‑а, м.
Каўпак, які надзяецца на лямпу, каб засцерагчы вочы ад моцнага святла або каб прыдаць святлу пэўную афарбоўку. На стале гарэла лямпа пад светлым абажурам і ляжала разгорнутая кніга, якую чытаў настаўнік. Колас.
[Фр. abat-jour.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ажыві́ць, ажыўлю́, ажы́віш, ажы́віць; ажы́ўлены; зак., каго-што.
1. Вярнуць да жыцця, зрабіць зноў жывым.
А. арганізм.
А. успаміны (перан.).
2. Прыдаць сілы, энергіі; зрабіць ажыўленым, бадзёрым.
Радасная вестка ажывіла людзей.
3. Напоўніць жыццём, рухам, дзейнасцю.
Вяселле ажывіла старэнькую хату.
4. Зрабіць больш актыўным, дзейным.
А. работу нарады.
|| незак. ажыўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. ажыўле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адштукава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; зак., што.
Разм.
1. Прыдаць закончаны выгляд, хораша адстроіць, вырабіць. Адштукаваць домік. □ Вылепіўшы і адштукаваўшы фігуры і пешкі, Іван Сарока афарбоўваў іх у адпаведныя колеры, і тады ўжо выраб атрымліваў пуцёўку ў жыццё. Колас.
2. Аздобіць, упрыгожыць, размаляваць. Адштукаваць кватэру. Адштукаваць цацку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прыда́так, прыда́ток, мн. л. прыда́ткі ’дадатак; зямельная надбаўка да асноўнай паласы’ (ТСБМ, Нас., Гарэц., Ласт., Байк. і Некр., Др.-Падб., Касп.; докш., Янк. Мат.; тураў., Выг. дыс.; Сл. ПЗБ, ТС, Сл. Брэс., ЛА, 2). Сюды ж прыда́тны ’прыгодны, здатны, здольны’ (ТСБМ, ТС). Аддзеяслоўнае ўтварэнне ад прыда́ць < прасл. *pridati, прэфіксальнае да *dati (гл. дар).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)