гу́лькнуць

‘хутка, спрытна пранікнуць куды-небудзь, знікнуць’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. гу́лькну гу́лькнем
2-я ас. гу́лькнеш гу́лькнеце
3-я ас. гу́лькне гу́лькнуць
Прошлы час
м. гу́лькнуў гу́лькнулі
ж. гу́лькнула
н. гу́лькнула
Загадны лад
2-я ас. гу́лькні гу́лькніце
Дзеепрыслоўе
прош. час гу́лькнуўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прони́кнуть сов.

1. прані́кнуць; (пройти) прайсці́; (попасть) тра́піць, папа́сці; (просочиться) прасачы́цца; (пробраться) прабра́цца; (прокрасться) пракра́сціся;

2. перен. (распространиться, укрепиться) прані́кнуць, прася́кнуць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прале́зці, -зу, -зеш, -зе; -ле́зь; зак.

1. Улазячы, прасоўваючыся, з цяжкасцю пранікнуць куды-н.

П. цераз вузкі праход.

2. перан. Абманам і хітрасцю пранікнуць куды-н., дабіцца добрага, выгаднага становішча (разм.).

П. ў высокія чыны.

3. Улезці, прасунуцца.

Шафа тут не пралезе.

|| незак. прала́зіць, -а́жу, -а́зіш, -а́зіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прасачы́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -о́чыцца; зак.

1. Пра вадкасць: паступова пранікнуць праз што-н.

У лодку прасачылася вада.

2. Непрыкметна і паступова прабрацца куды-н.

Разведчыкі прасачыліся ў тыл ворага.

3. перан. Пранікнуць, распаўсюдзіцца куды-н.

Прасачыліся слухі.

|| незак. прасо́чвацца, -аецца.

|| наз. прасо́чванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

праніка́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да пранікнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

убе́гчы, убягу́, убяжы́ш, убяжы́ць; убяжы́м, убежыце́, убягу́ць; убе́г, -гла; убяжы́; зак.

Пранікнуць куды-н. бягом.

У. ў хату.

|| незак. убяга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

праніка́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. пранікаць — пранікнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дыфундзі́раваць, ‑руе; зак. і незак.

Пранікнуць (пранікаць) шляхам дыфузіі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

усёпраніка́льны, ‑ая, ‑ае.

Які здольны пранікнуць праз усе перашкоды.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

утачы́цца², утачу́ся, уто́чышся, уто́чыцца; зак., у што.

Точачы, пранікнуць унутр ці ў глыбіню чаго-н.

Крот утачыўся ў зямлю.

|| незак. уто́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)