па́сціць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. пасу́ пасё́м
2-я ас. пасе́ш пасяце́
3-я ас. пасе́ пасу́ць
Прошлы час
м. па́сціў па́сцілі
ж. па́сціла
н. па́сціла
Загадны лад
2-я ас. пасі́ пасі́це
Дзеепрыслоўе
цяп. час пасучы́

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

пасту́х, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

Чалавек, які пасе статак.

|| памянш.-ласк. пастушо́к, -шка́, мн. -шкі́, -шко́ў, м.

|| ж. пасту́шка, -і, ДМ -шцы, мн. -і, -шак.

|| прым. пастухо́ўскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пасту́х, ‑а, м.

Той, хто пасе статак. Рана пачалося самастойнае Іванава жыццё, жыццё падпаска, а пасля — панскага пастуха. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

па́ха, -і, ДМ па́се, мн. -і, пах, ж.

Унутраная частка плечавога выгібу.

Несці скрутак пад пахай.

Узяць што-н. пад паху або пад пахі.

◊

Лахі пад пахі (разм.) — узяўшы самае неабходнае, хутчэй выбірацца адкуль-н.

|| прым. па́хавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Валапа́с ’пастух, які пасе валоў’ (Некр.). Словаскладанне: вол і пасвіць. Параўн. валавод, абармот.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

адпа́сціць, ‑пасу, ‑пасеш, ‑пасе; ‑пасём, ‑пасяце, ‑пасуць; пр. адпасціў, ‑ціла; заг. адпасі; зак., каго і без дап.

Тое, што і адпасвіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дапа́свіць, ‑пасу, ‑пасеш, ‑пасе; ‑пасём, ‑пасяце; зак., каго-што.

Скончыць пасвіць; прапасвіць да якога‑н. часу або да канца. Дапасвіць кароў да абеду.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

канапа́с, ‑а, м.

Той, хто пасе коней. Дождж ліў каля гадзіны. На канапасах не было сухой ніткі, але ніхто не чуў холаду. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

папапа́свіць, ‑пасу, ‑пасеш, ‑пасе; ‑пасём, ‑пасяце, ‑пасуць і ‑пасу, ‑насвіш, ‑пасвіць; ‑пасвім, ‑пасвіце; пр. папапасвіў, ‑віла; зак., каго-што.

Разм. Пасвіць доўга, неаднаразова.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

свінапа́с, ‑а, м.

Уст. Пастух, які пасе свіней. Нехта, кажуць, спытаўся ў такога, як.. [Данік], свінапаса: «Хлопец, а колькі штук у тваёй чарадзе?» Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)