фальц, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).
1. Месца згібу аддрукаванага аркуша пры фальцаванні.
2. Шво на месцы змацавання тонкіх металічных лістоў.
3. Тое, што і паз (у 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
праструга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., што.
1. Выстругаць паглыбленне, паз у чым-н.
П. дошку.
2. Правесці які-н. час стругаючы.
|| незак. прастру́гваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пратачы́ць I сов., в разн. знач. проточи́ть;
п. паз — проточи́ть паз;
цэ́лую гадзі́ну ~чы́ў — це́лый час проточи́л
пратачы́ць II сов. (о червях и т.п.) проточи́ть, прое́сть;
ша́шаль ~чы́ў до́шку — ша́шель проточи́л (прое́л) до́ску
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
шпунт, ‑а, М ‑нце; мн. шпунты, ‑оў; м.
Спец.
1. Спецыяльны падоўжны выступ ці паз для злучэння дошак, брусоў, блокаў і пад., а таксама злучэнне такога віду, пры якім выступ адной са злучаных частак уваходзіць у паз другой часткі. У тыя пазы заходзяць шпунты другіх дошак, і, такім чынам, сценкі вулея становяцца вельмі шчыльнымі. Ваданосаў.
2. Дошка, брус, бэлька і пад., на адным канце якой зроблены падоўжны выступ, а на другім — паз. [Аспірант:] — Во, чуеш, і цыркулярка заспявала. За сасонку ўзяліся: шпунты для катлавана апілоўваюць. Брыль.
3. Спецыяльны корак, якім затыкаюць бочку з віном або півам. А .. [піва] так усхадзілася, што выбіла шпунт. Грахоўскі.
•••
Ад усіх бочак шпунт; пад усе бочкі шпунт — пра чалавека, якога калі трэба і калі не трэба пасылаюць выконваць розныя даручэнні, просьбы.
[Польск. szpunt ад ням. Spund.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Лёшанька ’паз у бервяне’ (астрав., Сл. паўн.-зах.) да лёха, якое са ст.-польск. loch ’дзірка, жолаб, паз’ < с.-в.-ням. loch ’тс’, lochen, ням. lochen ’рабіць дзіркі, пазы’ (Слаўскі, 4, 318–319 і 320).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Гарні́з ’карніз’ (Шат.), ’паз у дошцы’ (Сцяшк.). Азванчэннем к‑ > г‑ з карні́з (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Апру́ды ’паз у ніжняй частцы бочкі, у які ўстаўляюць дно’ (Інстр. I). Гл. абруд.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
фальц, ‑а, м.
Спец.
1. Шво на месцы змацавання тонкіх металічных лістоў.
2. Прамавугольная канаўка ўздоўж краю дошкі, бруска; паз.
3. Месца згібу аддрукаваных аркушаў кнігі, часопіса і пад. пры фальцаванні.
4. Палоска тканіны, якой абклейваецца форзац для далучэння да ўнутраных краёў аркушаў кнігі пры пераплятанні.
[Ням. Falz.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Камла́тчына ’дрыгва, балота’ (гродз., Сцяшк. Сл.). Адпрыметнікавае ўтварэнне пры дапамозе айканімічнага суфікса ‑чына (Сцянко, Афікс., паз., 127: Адамовіч, Мікратапан. назвы, 33–34). Да камлсік (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лажок ’лагчына’ (Сл. паўн.-зах.), ’лужок, упадзістае месца сярод поля’ (Нас., ТСБМ), ’лужок з вадою’ (Рам., 8). Памяншальнае да лог (гл.). Сюды ж жлоб. лажок ’паз у бервяне’ (Мат. Гом.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)