матра́ц, -а, мн. -ы, -аў, м.
Мяккая тоўстая ватовая падсцілка на ложак або прадмет такога ж прызначэння са спружынным каркасам.
|| прым. матра́цны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падпя́так, ‑тка, м.
Падсцілка ў абутку, што засцерагае пяту ад цвікоў, якімі прыбіты каблук.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паддо́ннік, ‑а, м.
Падстаўка або падсцілка пад што‑н. Гліняны паддоннік. Паддоннік пад настольную лямпу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лі́сцевы из ли́стьев;
~вая падсці́лка — подсти́лка из ли́стьев
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пяры́на, -ы, мн. -ы, -ры́н, ж.
Мяккая тоўстая падсцілка на ложак у выглядзе доўгага мяшка, напоўненага пер’ем або пухам.
|| памянш. пяры́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.
|| прым. пяры́нны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
раго́жка, ‑і, ДМ ‑жцы; Р мн. ‑жак; ж.
1. Памянш. да рагожа. // Падсцілка з рагожы.
2. Баваўняная або палатняная тканіна, ніці ў якой пераплятаюцца папарна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Падо́к ’падсцілка пад стог’ (Сцяшк.), ’насціл з бярвення на чатырох слупах пад стог’ (Выг.), падок ’падпечны зруб’ (Дразд.), ’памост пад стажок намалочанага збожжа; воз’ (ТС). Памяншальнае да под (гл.). Параўн. яшчэ рус. под з дакладнымі семантычнымі карэспандэнцыямі: ’падсцілка пад стог, некалі з памостам, насцілам’, ’падапечны зруб’ і г. д.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
лісцяны́ разг.
1. ли́ственный;
~ны́я дрэ́вы — ли́ственные дере́вья;
2. из ли́стьев; ли́ственный;
~на́я падсці́лка — ли́ственная подсти́лка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Гайно́ ’бярлога, логава’ (БРС, Шат., Бяльк., Мат. Гом., 3, Шатал.); ’бярлог’ (Яшк., Касп., Грыг., Мядзв.), таксама ’гняздо’ (Мат. Гом., 3), га́йна ’логава, беспарадак’ (Янк. III). Укр. гайно́ ’гной, кал; падсцілка з саломы для жывёлы; бярлога; беспарадак’, рус. га́йно́ ’гняздо, логава звера; гняздо птушкі; сабачая будка, палатка; хлеў; падсцілка для свіней і да т. п’. Няма ў слоўніках Слаўскага і Фасмера. Рудніцкі (531) хоча бачыць тут эўфемізм для зыходнага слова *govьno. Няпэўна. Невядома, ці ёсць нейкая сувязь з чэш. hejno, славац. hajno, польск. дыял. gajno ’стада авечак, сагнаных разам’ (аб гэтых словах гл. Махэк₂, 164).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Падло́га 1 ’насціл у памяшканні, па якім ходзяць; пол (пераважна ў жыллёвым памяшканні)’. З польск. podłoga ’тс’ (Махэк, 120), якое ад dłażyć ’рабіць насціл’ (Брукнер, 425).
Падло́га 2 ’падвалкі’ (Мат. Гом.), ’падаконнік; падсцілка’ (Бяльк.). Рус. подло́га ’падкладка, падвалю’, укр. підлі́жкі ’вялікія камні, якія падкладваюцца пад асноўныя бярвёны хаты, калі месца няроўнае’, підло́га ’два пярэднія і два заднія слупы ў кроснах’, чэш. podloha, podložka ’падстаўка; падкладка’, серб.-харв. по̏длог, по̏длога ’падсцілка, падкладка, падстаўка, фундамент’, славен. podlóga ’парог; ніжняе бервяно’, балг. подлога ’падкладка, падножка, падстаўка’. Аддзеяслоўнае вытворнае ад podložiti < ložiti (гл. лажы́ць).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)