залучы́ніць
‘засвяціць (загарэцца), як ад лучыны (як лучына); узнікнуць у памяці’
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
- |
- |
| 2-я ас. |
- |
- |
| 3-я ас. |
залучы́ніць |
залучы́няць |
| Прошлы час |
| м. |
залучы́ніў |
залучы́нілі |
| ж. |
залучы́ніла |
| н. |
залучы́ніла |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
залучы́ніўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
надыме́ць, ‑міць; зак.
Напусціць многа дыму. Надымела лучына ў хаце.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пакурэ́ць, ‑эе; зак.
Курэць некаторы час. Лучына пакурэла і загасла.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адшчапі́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -чэ́піцца; зак.
1. Аддзяліцца, адкалоцца.
Лучына адшчапілася.
2. Адкрыцца (пра кручок, зашчапку).
3. Адшпіліцца (пра што-н. прышпіленае, зашпіленае).
Адшчапілася брошка.
|| незак. адшчэ́плівацца, -аецца і адшчапля́цца, -я́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
лучы́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Памянш.-ласк. да лучына.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
традыцыяналі́ст, ‑а, м.
Прыхільнік традыцыяналізму. Я. Лучына і ў эстэтыцы і ў тэхніцы пісьма быў перакананы традыцыяналіст. Лазарук.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
куро́дымець і курады́мець, ‑млю, ‑міш, ‑міць; незак.
Вылучаць куродым; дымець. У лучніку куродымела смаловая лучына. Мурашка. Пакінутая .. нядаўна лямпа курадымела. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шчапа́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад шчапаць.
2. у знач. прым. Атрыманы ў выніку адколвання тонкімі пластамі. Шчапаная лучына.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сіню́ха ‘лучына з абалоны хвоі’ (Шат., Байк. і Некр.), ‘драўніна, якая ўтрымлівае мала смалы’ (чэрв., Сл. ПЗБ), ‘тонкія і вузкія дошчачкі (лучына) для тынкоўкі сцен’ (Нар. сл.), сіню́чына ‘тс’ (Бір. дыс.), сіня́к ‘горшы гатунак драўніны, не прыгодны для вырабу мэблі’ (Нар. сл.), сіню́шка ‘лучына пад тынкоўку’ (З нар. сл.), сі́ні ‘аб пацямнелых дошках’ (Ян.), сіні́ца ‘лучына з пасінелай драўніны’ (Мат. Маг.). Да сіні, таму што не насычаная смалой абалонка дрэва хутка набывае шэра-попельны колер.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ча́дзець, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
1. Атручвацца чадам.
2. Разм. Тое, што і чадзіць. Неўзабаве Ганна ўжо сядзела.. перад комінкам, на якім палала, чадзела лучына. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)