◎ Мык у фразе мык а мык! — ’частае хаджэнне, рух, кіданне’ (Гарэц.), Уявіцца і так жа раптоўна знікнуць’ (Нас.). Да мыкаць^ (гл.). Гл. таксама мызь.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

атле́тыка, ‑і, ДМ ‑тыцы, ж.

Сістэма гімнастычных практыкаванняў, якія развіваюць сілу, спрыт, вынослівасць.

•••

Лёгкая атлетыка — від спорту, які ахоплівае хадзьбу, бег, скачкі, кіданне кап’я, дыска, штурханне ядра і пад.

Цяжкая атлетыка — комплекс фізічных практыкаванняў па падыманню цяжараў (штангі, гіры, гантэлі і інш.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кап’ё, -я́, мн. ко́п’і і (з ліч. 2, 3, 4) кап’і́, ко́п’яў, н.

1. Даўнейшая колючая або кідальная зброя ў форме доўгага дрэўка з вострым металічным наканечнікам.

2. Лёгкаатлетычны снарад (у 3 знач.), а таксама спартыўная дысцыпліна, звязаная з кіданнем гэтага снарада.

Кіданне кап’я.

◊

Ламаць коп’і — спрачацца з-за чаго-н., адстойваць сваю думку.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

мета́ние ср.

1. (бросание) кі́данне, -ння ср.;

мета́ние копья́ кі́данне кап’я́; см. мета́ть​I 1;

2. (икры) нерастава́нне, -ння ср.;

мета́ние икры́ начина́ется в апре́ле нерастава́нне пачына́ецца ў красавіку́; см. мета́ть​I 2;

3. карт. банкава́нне, -ння ср.; см. мета́ть​I 3;

4. (суетня) мітусня́, -ні́ ж.; бе́ганне, -ння ср.; бегані́на, -ны ж., го́йсанне, -ння ср.; см. мета́ться​ 1.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Варажы́ць ’гадаць, чараваць’ (БРС, Інстр. II, Гарэц., Яруш.). Рус. ворожить ’гадаць’, укр. ворожити, польск. wróżyć, чэш. vražiti ’тс’, балг. вража́ ’варажу’, серб.-харв. вра̀жати ’лячыць, працаваць урачом’, славен. vražiti ’шкодзіць шляхам варажэння’. Прасл. *vorẑiti. Варажыць лічыцца вытворным ад вораг ’чараўнік, д’ябал’ (Праабражэнскі, 1, 96–97; Фасмер, 1, 353; БЕР, 1, 179–180; Абаеў, Осет. язык, 1, 581). Вайян (RÉS, 35, 1958, 93 і наст.), спасылаючыся на Брукнера (632), дзе wróżyć супастаўляецца з wierzgać, лічыць, што варажыць першапачаткова мела значэнне ’кіданне жэрабя’ (параўн. рус. ворожа, ст.-польск. wróża ’жэрабя’). Гл. таксама Шанскі, 1, В, 165–166; Рудніцкі, 1, 478–479; Скок, 3, 616–617; Коген, Запіскі, 191.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мо́лат м., в разн. знач. мо́лот;

біць каме́нне ~там — дроби́ть ка́мни мо́лотом;

паравы́ м. — парово́й мо́лот;

кі́данне ~та — спорт. мета́ние мо́лота;

○ серп і м. — серп и мо́лот;

◊ памі́ж ~там і кава́длам — ме́жду мо́лотом и накова́льней

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Су́дарга ’сутарга’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ, Сцяшк.; ашм., Станк.), су́дорга ’тс’ (ТС), су́дырга ’тс’ (Бяльк.); з адсячэннем ‑га су́дар ’сутарга’ (Шат., Бір. Дзярж.; віл., Сл. ПЗБ; дзярж., З нар. сл.), су́т(а)ргі ’корчы, кіданне’ (Некр. і Байк.). Укр. су́дорга ’сутарга’, дыял. су́дорога ’рабізна на вадзе ад хуткага цячэння’ (Чарапанава, Геогр.), рус. су́дорога ’сутарга’, дыял. су́дорга ’тс’. Рус. і ўкр. словы ўзводзяцца да су- і *drъgati ’торгаць’, параўн. дзёргаць (Нас.), укр. дергати, рус. дёргать, параўн. літ. sudìrgti ’раззлавацца’; Міклашыч, 42; Брукнер, KZ, 48, 216; Фасмер, 3, 796. Гл. сутарга. Меркаванне пра запазычанне з рускай або ўкраінскай моў у кантактных зонах мае неабавязковы характар, паколькі магчыма азванчэнне ‑т‑ у сутарга ў інтэрвакальным становішчы. Варбат (Слав. языкозн., VII, 105) для беларускіх і ўкраінскіх слоў узнаўляе прасл. *sǫdьrga, для рус. — *sǫdorga.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

перемётывание​I

1. перакіда́нне, -ння ср., перакі́дванне, -ння ср.;

2. перакіда́нне, -ння ср., перакі́дванне, -ння ср., пераклада́нне, -ння ср., перакла́дванне, -ння ср.;

3. кі́данне, -ння ср., склада́нне, -ння ср., скла́дванне, -ння ср.; см. перемётывать​I.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шара́ханье

1. сту́канне, -ння ср., тра́ханне, -ння ср., шара́ханне, -ння ср., жа́ханне, -ння ср.;

2. шара́ханне, -ння ср., кі́данне, -ння ср.;

3. сту́канне, -ння ср., тра́ханне, -ння ср., шара́ханне, -ння ср.;

4. перен. шара́ханне; см. шара́хать, шара́хаться;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)