замяні́цель, ‑я, м.

Тое, што і заменнік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тлушчазаме́ннік, ‑а, м.

Штучны заменнік тлушчаў. Сінтэтычны тлушчазаменнік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гра́лекс, ‑у, м.

Заменнік скуры: тканіна з каўчукавым пакрыццём.

[Ад скарачэння ўласн. імён вынаходнікаў Графава і Аляксеенкі.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэлі́н, ‑у, м.

Гумавы ліставы або рулонны двухслаёвы матэрыял для пакрыцця падлогі; заменнік лінолеуму.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кі́рза, ‑ы, ж.

Заменнік скуры: насычаная спецыяльным хімічным рэчывам шматслойная баваўняная тканіна з кручаных нітак.

[Ням. Kirser ад англ. kersey.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эрза́ц, ‑а, м.

Непаўнацэнны заменнік чаго‑н.; сурагат. [Грэчка:] — Цыгарэты ў іх [немцаў] хоць і пахучыя, скажу я вам, але дрэнь, эрзац. Няхай.

[Ням. Ersatz — замена.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Прыймо́ — прапанаваны Станкевічам заменнік для прыём (гл.), які лічыцца русізмам, па тыпу пераймо́ (гл.) і пад. (Станкевіч, Зб. тв., 1, 59).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кі́рза 1 ’заменнік скуры’ (ТСБМ). Праз рус. кирза ад англ. kersey ’тс’ (Шанскі, 2, 135).

Кі́рза 2 ’гірса’ (ТС, Шатал.). Гл. гірса.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

То́та ’заменнік воўка (у загадцы)’: ішоў тота каля плота (Барад.). Відаць, захаванае ў фальклоры ст.-бел. тотъ ’той’ з першаснага тъ‑тъ або то‑тъ (дзе то выводзіцца з ускосных склонаў займенніка параўн. Карскі 2-3, 86–87, 90). Гл. той.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ко́фе, нескл., м.

1. Трапічнае дрэва або куст сямейства марэнавых, з насення якіх гатуюць асобы напітак; кафейнае дрэва.

2. зб. Насенне гэтага дрэва. Малоць кофе. // Парашок з размолатага насення гэтага дрэва, а таксама заменнік такога парашку‑, кава (у 1 знач.). Жалудовы кофе.

3. Напітак, прыгатаваны з такога парашку; кава (у 2 знач.). Піць кофе.

•••

Чорны кофе — моцны кофе без малака, без смятанкі.

[Гал. koffee з араб.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)