задыха́ться несов., прям., перен. задыха́цца, душы́цца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

падушы́цца 1, душыцца; ‑душымся, ‑душыцеся, ‑душацца; зак.

1. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Стаць душаным, памятым. Падушыліся ягады ў кошыку.

2. Разм. Задыхнуцца — пра ўсіх, многіх. Усе ледзь не падушыліся ад дыму. / Ужываецца як лаянка. [Платон:] — А куды ж гэта ездзілі паны? — На пошту, каб яны падушыліся. Чарнышэвіч.

падушы́цца 2, ‑душуся, ‑душышся, ‑душыцца; зак.

Апырскацца крыху духамі; злёгку надушыцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

надушы́цца, ‑душуся, ‑душышся, ‑душыцца; зак.

Апырскаць сябе духамі, чым‑н. пахучым. — Ах, як вы надушыліся, Максім Андрэевіч! Што гэта ў вас — «Макі», «Белая акацыя»? Ракітны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

души́тьсяI несов., возвр., страд. душы́цца; см. души́тьI.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

уда́вливаться

1. (вешаться) разг. ве́шацца;

2. страд. душы́цца, заду́швацца, уду́швацца; см. уда́вливать.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дави́ться

1. (от чего-л. застрявшего в горле) даві́цца; (от кашля, смеха, рыданий) душы́цца;

2. (лишать себя жизни повешением) ве́шацца;

3. страд. душы́цца; расціска́цца, ці́снуцца; см. дави́ть 2, 3.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

даві́цца I сов. (кончить виться) дови́ться

даві́цца II несов.

1. (с трудом проглатывать) дави́ться;

2. см. душы́цца I 1

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

подавля́ться страд.

1. душы́цца; падаўля́цца;

2. заглуша́цца, прыглуша́цца;

3. прыгнята́цца; ашаламля́цца, агало́мшвацца; см. подавля́ть 1—3;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

задушы́цца, ‑душуся, ‑душышся, ‑душыцца; зак.

Памерці ад недахопу паветра, ад дыму, газу і пад. — Адчыніце вокны, задушыцца можна! — папрасіў, закашляўшыся, стары. Гурскі. // Разм. Павесіцца. — Мне цяпер адно толькі: ці ў старцы ў свет пайсці, ці задушыцца. Галавач. // Падавіцца. — Вось зараз вазьму гэту яго муку і кіну яму ў паганую морду. Задушыся! Курто.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Сі́ліць ‘прымушаць’ (Нас., Кас.), ‘адольваць, натужвацца’ (Сцяшк. Сл.), сі́ліцца ‘тужыцца, напружвацца’ (Сл. ПЗБ), сюды ж сі́лець ‘дужаць’ (Ян.), ст.-бел. силити ‘прымушаць’: питье жь закону не силѧть (Альтбаўэр). Вытворнае ад сі́ла (гл.), параўн. сілава́ць ‘сілком прымушаць рабіць’ (Ласт., Ян., ТС).

Сілі́ць1 ‘падмацоўваць сілы ежай’, сілі́цца ‘падмацоўвацца ежай’ (Нас., Шымк. Собр.). Да сі́ла (гл.).

Сілі́ць2 ‘душыць’, сі́ліццадушыцца’, ‘вешацца’ (ТС). Да сіло́ ‘пятля’ (гл.), параўн. укр. сили́ти ‘завязваць вузлом’; развіццё семантыкі таксама пад уплывам сіла (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)