присовокупля́ться страд.
1. далуча́цца;
2. дадава́цца; см. присовокупля́ть.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кавале́рства, ‑а, н.
Стан, паводзіны кавалера. Часамі ж да іх і хлопцы далучацца, бо былі такія, што і пажартаваць ужо любілі з дзяўчатамі і так ці іначай сваё кавалерства выказвалі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
приобща́ться
1. прылуча́цца, далуча́цца (да чаго), уключа́цца (у што);
2. церк. прычашча́цца;
3. страд. прылуча́цца, далуча́цца (да чаго), уключа́цца (у што); дадава́цца; прычашча́цца; см. приобща́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
втя́гиваться
1. разг. уця́гвацца; (о жидкости — ещё) усмо́ктвацца; (присоединяться — ещё) далуча́цца;
2. (привыкать, увлекаться, пристращаться) разг. уця́гвацца; см. втяну́ться;
3. страд. уця́гвацца; усмо́ктвацца; далуча́цца; усця́гвацца; см. втя́гивать;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Няўпа́мкі (nieūpamki) ’не ў памяці, неўздагад’ (Пятк. 2), неўпамяткі ’тс’ (ТС). Да пимяць (гл.), ‑кі можа разглядацца як прыслоўны суфікс, які можа далучацца непасрэдна да кораня (Карскі 2-3, 69).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прыклю́чыцца ’здарыцца’ (Ян., ТС), ’стаць, зрабіцца’ (светлаг., SOr, 39, 356), пріключы́цца ’тс’ (Бяльк.), прыключы́цца ’прыстаць (пра хваробу)’ (в.-дзв., мядз., Сл. ПЗБ); сюды ж аддзеяслоўныя назоўнікі з развіццём і пашырэннем семантыкі: пры́ключка ’прыгода’: ліха пры́ключкі шукае (Ян.), прыклю́чка ’падстава для папрокаў’ (шальч., Сл. ПЗБ). Ст.-бел. приключай ’выпадак’ (Ст.-бел. лексікон), приключение ’выпадковасць’ (Сл. Скарыны), укр. приключи́тися ’здарыцца’, при́ключка ’прыгода; падстава, нагода, прычына’, рус. приключи́ться, ст.-рус. приключитися ’адбыцца, здарыцца’, прыключаи ’выпадак’, по приключаю ’выпадкова’, приключение, приклучение ’выпадковасць’ (Сразн.), славен. prikljúčiti se ’далучацца; адбывацца’, балг. старое приключа се ’здараецца’, ст.-слав. приключити сѧ ’адбыцца, здарыцца’, по приключаю ’выпадкова’. Узыходзіць да прасл. *priklʼučiti (sę) < *klʼučiti (sę) з шэрагам значэнняў, рэалізаваных у славянскіх мовах (ЭССЯ, 10, 50), у тым ліку ’далучацца, злучацца’, параўн. ключ 4 (гл.). Гл. таксама Фасмер, 3, 364; ЕСУМ, 2, 468; БЕР, 5, 714, 715.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
присна́щиваться прост.
1. (пристраиваться, помещаться) прымо́шчвацца;
2. (присоединяться) далуча́цца, прыстава́ць; см. приснасти́ться;
3. страд. прысна́шчвацца; прыла́джвацца; прымо́шчвацца; см. присна́щивать.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
примыка́ть несов.
1. (придвигать вплотную) прымыка́ць;
2. (присоединяться) далуча́цца;
3. (прилегать) прыляга́ць; прымыка́ць; (граничить) межава́ць (з чым), межава́цца (з чым);
4. грам. прымыка́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Не́гды, нёгдысь ’некалі, калісьці’ (Нас.), польск. nie gay, niegdyś, чэш. nekdy, дыял. negdy, nehdy, apx. nekdys, в.-луж. tähdy, н.-луж. negdy ’тс’. Прасл. *nekbdy, утворанае з nč- (гл. яе-) і *kbdy (параўн. польск. gdy ’калі’, чэш. kdy ’тс’, серб.-харв. кад ’тс’, роднаснае літ. дыял. kodu ’тс’, лат. £ad, ст.-прус. kaden, ст.-інд. £adä і інш.), якое ў сваю чаргу ўтворана з займеннікавага элемента къ‑ і канцавой партыкулы ‑dy, да якой можа далучацца таксама часціца ‑si (гл. ESSJ SG, 2, 481; 384–385).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сопровожда́ться
1. (происходить одновременно с чем-л.) адбыва́цца адначасо́ва (з чым); быць (з чым);
дождь сопровожда́лся грозо́й дождж быў з навальні́цай;
2. страд. суправаджа́цца; дадава́цца, далуча́цца; см. сопровожда́ть 1, 3.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)