стра́дный / стра́дная пора́ гара́чая пара́;

стра́дное вре́мя гара́чы час.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

асму́жана-гара́чы

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. асму́жана-гара́чы асму́жана-гара́чая асму́жана-гара́чае асму́жана-гара́чыя
Р. асму́жана-гара́чага асму́жана-гара́чай
асму́жана-гара́чае		 асму́жана-гара́чага асму́жана-гара́чых
Д. асму́жана-гара́чаму асму́жана-гара́чай асму́жана-гара́чаму асму́жана-гара́чым
В. асму́жана-гара́чы (неадуш.)
асму́жана-гара́чага (адуш.)		 асму́жана-гара́чую асму́жана-гара́чае асму́жана-гара́чыя (неадуш.)
асму́жана-гара́чых (адуш.)
Т. асму́жана-гара́чым асму́жана-гара́чай
асму́жана-гара́чаю		 асму́жана-гара́чым асму́жана-гара́чымі
М. асму́жана-гара́чым асму́жана-гара́чай асму́жана-гара́чым асму́жана-гара́чых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вільго́тна-гара́чы

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. вільго́тна-гара́чы вільго́тна-гара́чая вільго́тна-гара́чае вільго́тна-гара́чыя
Р. вільго́тна-гара́чага вільго́тна-гара́чай
вільго́тна-гара́чае		 вільго́тна-гара́чага вільго́тна-гара́чых
Д. вільго́тна-гара́чаму вільго́тна-гара́чай вільго́тна-гара́чаму вільго́тна-гара́чым
В. вільго́тна-гара́чы (неадуш.)
вільго́тна-гара́чага (адуш.)		 вільго́тна-гара́чую вільго́тна-гара́чае вільго́тна-гара́чыя (неадуш.)
вільго́тна-гара́чых (адуш.)
Т. вільго́тна-гара́чым вільго́тна-гара́чай
вільго́тна-гара́чаю		 вільго́тна-гара́чым вільго́тна-гара́чымі
М. вільго́тна-гара́чым вільго́тна-гара́чай вільго́тна-гара́чым вільго́тна-гара́чых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пяке́льна-гара́чы

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. пяке́льна-гара́чы пяке́льна-гара́чая пяке́льна-гара́чае пяке́льна-гара́чыя
Р. пяке́льна-гара́чага пяке́льна-гара́чай
пяке́льна-гара́чае		 пяке́льна-гара́чага пяке́льна-гара́чых
Д. пяке́льна-гара́чаму пяке́льна-гара́чай пяке́льна-гара́чаму пяке́льна-гара́чым
В. пяке́льна-гара́чы (неадуш.)
пяке́льна-гара́чага (адуш.)		 пяке́льна-гара́чую пяке́льна-гара́чае пяке́льна-гара́чыя (неадуш.)
пяке́льна-гара́чых (адуш.)
Т. пяке́льна-гара́чым пяке́льна-гара́чай
пяке́льна-гара́чаю		 пяке́льна-гара́чым пяке́льна-гара́чымі
М. пяке́льна-гара́чым пяке́льна-гара́чай пяке́льна-гара́чым пяке́льна-гара́чых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

стра́ва, -ы, мн. -ы, страў, ж.

1. Пэўным чынам прыгатаваныя для яды прадукты харчавання, а таксама сама яда.

Гарачая с.

Мясная с.

Смачная с.

2. Адзін з відаў яды, які падаецца на снеданне, абед і вячэру.

Абед з чатырох страў.

|| прым. стра́ўны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гара́чы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае высокую тэмпературу; моцна нагрэты. Гарачая вада. Гарачая печ. □ Поўныя тугія каласы важка пагойдваюцца пад гарачым павевам ветру, пругка выгінаючы спелыя сцябліны. Мележ. // Спякотны, душны. Гарачае летняе сонца. □ Дзень быў сухі, гарачы. Усё жывое хавалася ў цень. Ваданосаў. // З павышанай тэмпературай (пра цела, часткі цела). Дыханне Волкава было цяжкае, гарачае. Такія ж гарачыя выпі яго рукі, лоб. Шамякін. // Паўднёвы, трапічны. Гарачы клімат. Гарачыя краіны.

2. перан. Страсны, палкі. Гарачы прыхільнік. □ У асобе Купалы мы бачым вернага паслядоўнага і гарачага абаронцу той тэндэнцыі ў паэзіі, сутнасць якой была вызначана Някрасавым. Івашын. // Які вызначаецца глыбінёй пачуццяў, выражае глыбокія пачуцці. Гарачае прывітанне. Гарачае жаданне. □ Вочы .. [Ганны], сухія, гарачыя.., глядзелі на малую. Мележ. Толькі той заваёўвае заслужаны поспех, хто аддае творчай працы гарачае сэрца. Макаёнак.

3. Вельмі моцны, напружаны; інтэнсіўны. Гарачы бой. Гарачая работа. Гарачыя спрэчкі. // Які патрабуе выкарыстання ўсіх сіл і сродкаў (аб часе). Гарачая пара ўборкі.

4. перан. Запальчывы, нястрыманы. Характар у Юры і сапраўды не зусім удалы. Юра гарачы, упарты. Бяганская. // Рэзвы, шпаркі, імклівы (пра коней). Грымела зямля пад гусеніцамі магутных танкаў, слаўся пыл пад капытамі гарачых коней. Дамашэвіч.

5. Які робіцца пры высокай тэмпературы, апрацоўваецца з дапамогай высокай тэмпературы. Гарачая апрацоўка дэталей.

6. у знач. наз. гара́чае, ‑ага, н. Разм. Гарачая страва. З’есці гарачага.

•••

Гарачая галава гл. галава.

Гарачая кроў гл. кроў.

Па гарачых слядах гл. след.

Пад гарачую руку гл. рука.

Усыпаць гарачых гл. усыпаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прака́тка, ‑і, ДМ ‑тцы, ж.

Спец. Гарачая апрацоўка металу шляхам абціскання паміж вярчальнымі валамі ў асобых станах. Пракатка груб.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

калары́фер, ‑а, м.

Абагравальны прыбор у выглядзе сістэмы труб, па якіх ідзе гарачая вада, пара або нагрэтае паветра. Паравы каларыфер. Вадзяны каларыфер.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дыхце́ць, ‑ціць; незак.

Абл. Павяваць, дыхаць. Кастусь Прыбыткоўскі ляжаў тварам угару, у сонца, адкуль, як з распаленай печы, дыхцела гарачая задуха. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падава́льшчык, ‑а, м.

Рабочы, заняты падачай чаго‑н. куды‑н. Стаяла гарачая пара жніва, і .. [бацька] працаваў у гумне падавальшчыкам снапоў у малатарню. Краўчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)