гара́чы
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
гара́чы |
гара́чая |
гара́чае |
гара́чыя |
| Р. |
гара́чага |
гара́чай гара́чае |
гара́чага |
гара́чых |
| Д. |
гара́чаму |
гара́чай |
гара́чаму |
гара́чым |
| В. |
гара́чы (неадуш.) гара́чага (адуш.) |
гара́чую |
гара́чае |
гара́чыя (неадуш.) гара́чых (адуш.) |
| Т. |
гара́чым |
гара́чай гара́чаю |
гара́чым |
гара́чымі |
| М. |
гара́чым |
гара́чай |
гара́чым |
гара́чых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)
ГАРА́ЧАЯ ПРАКА́ТКА,
пракатка нагрэтых металаў і сплаваў паміж вярчальнымі валкамі пракатных станаў. Робіцца пры т-рах, вышэйшых за парог рэкрышталізацыі, калі забяспечваецца дастатковая пластычнасць: для сталі 1000—1300, медзі 750—800, латуні 600—800, алюмінію і яго сплаваў 350—400 °C. Бывае падоўжная (найб. пашыраная), папярочная і вінтавая (касая). На загатовачных і абціскных станах гарачая пракатка атрымліваюць загатоўкі круглага, квадратнага, плоскага сячэння для наступнай коўкі, штампоўкі і мех. апрацоўкі, а таксама сартавы пракат і пракат спец. профілю (паміж валкамі з паглыбленнямі), лісты, трубы і інш.
т. 5, с. 52
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
асму́жана-гара́чы
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
асму́жана-гара́чы |
асму́жана-гара́чая |
асму́жана-гара́чае |
асму́жана-гара́чыя |
| Р. |
асму́жана-гара́чага |
асму́жана-гара́чай асму́жана-гара́чае |
асму́жана-гара́чага |
асму́жана-гара́чых |
| Д. |
асму́жана-гара́чаму |
асму́жана-гара́чай |
асму́жана-гара́чаму |
асму́жана-гара́чым |
| В. |
асму́жана-гара́чы (неадуш.) асму́жана-гара́чага (адуш.) |
асму́жана-гара́чую |
асму́жана-гара́чае |
асму́жана-гара́чыя (неадуш.) асму́жана-гара́чых (адуш.) |
| Т. |
асму́жана-гара́чым |
асму́жана-гара́чай асму́жана-гара́чаю |
асму́жана-гара́чым |
асму́жана-гара́чымі |
| М. |
асму́жана-гара́чым |
асму́жана-гара́чай |
асму́жана-гара́чым |
асму́жана-гара́чых |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)
вільго́тна-гара́чы
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
вільго́тна-гара́чы |
вільго́тна-гара́чая |
вільго́тна-гара́чае |
вільго́тна-гара́чыя |
| Р. |
вільго́тна-гара́чага |
вільго́тна-гара́чай вільго́тна-гара́чае |
вільго́тна-гара́чага |
вільго́тна-гара́чых |
| Д. |
вільго́тна-гара́чаму |
вільго́тна-гара́чай |
вільго́тна-гара́чаму |
вільго́тна-гара́чым |
| В. |
вільго́тна-гара́чы (неадуш.) вільго́тна-гара́чага (адуш.) |
вільго́тна-гара́чую |
вільго́тна-гара́чае |
вільго́тна-гара́чыя (неадуш.) вільго́тна-гара́чых (адуш.) |
| Т. |
вільго́тна-гара́чым |
вільго́тна-гара́чай вільго́тна-гара́чаю |
вільго́тна-гара́чым |
вільго́тна-гара́чымі |
| М. |
вільго́тна-гара́чым |
вільго́тна-гара́чай |
вільго́тна-гара́чым |
вільго́тна-гара́чых |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)
пяке́льна-гара́чы
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
пяке́льна-гара́чы |
пяке́льна-гара́чая |
пяке́льна-гара́чае |
пяке́льна-гара́чыя |
| Р. |
пяке́льна-гара́чага |
пяке́льна-гара́чай пяке́льна-гара́чае |
пяке́льна-гара́чага |
пяке́льна-гара́чых |
| Д. |
пяке́льна-гара́чаму |
пяке́льна-гара́чай |
пяке́льна-гара́чаму |
пяке́льна-гара́чым |
| В. |
пяке́льна-гара́чы (неадуш.) пяке́льна-гара́чага (адуш.) |
пяке́льна-гара́чую |
пяке́льна-гара́чае |
пяке́льна-гара́чыя (неадуш.) пяке́льна-гара́чых (адуш.) |
| Т. |
пяке́льна-гара́чым |
пяке́льна-гара́чай пяке́льна-гара́чаю |
пяке́льна-гара́чым |
пяке́льна-гара́чымі |
| М. |
пяке́льна-гара́чым |
пяке́льна-гара́чай |
пяке́льна-гара́чым |
пяке́льна-гара́чых |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)
гара́чы, -ая, -ае.
1. Які мае высокую тэмпературу, моцна нагрэты.
Гарачая пліта.
Гарачае лета.
Г. цэх (таксама перан.: увогуле шкодная вытворчасць). Падаць гарачае (наз.). Гарачая апрацоўка металаў.
2. перан. Поўны сілы, страсны, палкі.
Г. заступнік.
3. перан. Вельмі напружаны, які праходзіць у інтэнсіўным, напружаным рытме.
Гарачая работа.
Г. бой.
Гарачая пара жніва.
4. перан. Запальчывы, нястрыманы.
◊
Гарачая галава — пра залішне паспешлівага, нястрыманага чалавека.
Па гарачых слядах — адразу.
Пад гарачую руку (разм.) — у момант злосці, раздражнення.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
страда́ ж., прям., перен. гара́чая пара́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
калары́фер, -а, мн. -ы, -аў, м.
Абагравальны прыбор у выглядзе сістэмы труб, па якіх ідзе гарачая вада, пара або нагрэтае паветра.
Паравы к.
|| прым. калары́ферны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
adoration [ˌædəˈreɪʃn] n. гара́чая любо́ў; шанава́нне; абагаўле́нне
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
обожа́ние ср. (гара́чая) любо́ў; абажа́нне, -ння ср.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)