уда́рныйIII лингв. націскны́;
уда́рный слог націскны́ склад;
уда́рный гла́сный націскны́ гало́сны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
рэдукава́ны, ‑ая, ‑ае.
Спец.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад рэдукаваць.
2. у знач. прым. Які з’яўляецца вынікам рэдукцыі, аслаблены (пра гук мовы). Рэдукаваны галосны гук.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
склад³, -а, М -дзе, мн. -ы́, -о́ў, м.
Гук або спалучэнне гукаў, што вымаўляюцца адным штуршком выдыхнутага паветра.
Націскны с.
Дзяліць словы на склады.
○
Адкрыты склад — склад, які канчаецца на галосны гук.
Закрыты склад — склад, які канчаецца на зычны гук.
|| прым. складо́вы, -ая, -ае.
Складовае пісьмо (у якім знакамі абазначаюцца склады, а не гукі).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Абры́дзень ’густая сетка для лоўлі рыбы’ (Касп.) < *брэдзень (параўн. рус. бредень, брести). Галосны кораня дысімілізаваўся, пачатковае а‑ мае пратэтычны характар.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
націскны́
1. тех. нажи́мный, нажимно́й;
н. болт — нажи́мный (нажимно́й) болт;
2. лингв. уда́рный, ударя́емый, уда́ренный;
н. гало́сны — уда́рный (ударя́емый, уда́ренный) гла́сный
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ё, нескл., н.
Сёмая літара беларускага алфавіта, якая абазначае: а) пасля зычных — галосны гук «о» і мяккасць папярэдняга зычнага, напрыклад, «лёс — льос»; б) пасля галосных, «ў», раздзяляльнага мяккага знака, апострафа і ў пачатку слова — два гукі: «й» і «о», напрыклад, «маё — майо», «ён — йон». Малое ё.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пашаты́рыць ’пацерці, памыць’ (Ян.). Да па‑ і шатьірыць, якое, відаць, утварылася ў выніку кантамінацыі лексем шараваць і церці (гл.). Галосны ‑ы‑ прыдае экспрэсіўнасць, як бел. ударыць Адарыць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
е, нескл., н.
Шостая літара беларускага алфавіта, якая абазначае: а) пасля зычных — галосны «э» і мяккасць папярэдняга зычнага, напрыклад, «хлеб — хльэб»; б) пасля галосных, «ў», раздзяляльнага мяккага знака, апострафа і ў пачатку слова — два гукі: «й» і «э», напрыклад, «мае — майэ», «здароўе — здароўйэ», «лье — льйэ», «п’е — пйэ», «ехаць — йэхаць». Вялікае Е.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ю, нескл., н.
Трыццаць першая літара беларускага алфавіта, якая абазначае: а) пасля зычных — галосны гук «у» і мяккасць папярэдняга зычнага, напрыклад: «людзі — льудзі», «сюжэт — сьужэт»; б) пасля галосных, «ў», раздзяляльнага мяккага знака, апострафа і ў пачатку слова — два гукі: «й» і «у», напрыклад: «спяшаюся — спяшайуся», «саўю — саўйу», «лью — льйу», «праб’ю — прабйу», «юнак — йунак».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пасява́ць ’сеяць (доўга)’, ’высяваць’ (Ян.). Дуратыўны дзеяслоў, утвораны ад сеяць (гл.); пашырэнне суфікса ‑ва‑ ў сувязі з тым, што аснова дзеяслова заканчваецца на галосны (параўн. быць — бываць, чуць — чуваць). Прыстаўка па‑ тут мае значэнне ’вы-’.⇉/
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)