змеяві́к, змеевіка́, мн. змеевікі́, змеевіко́ў, м.

1. Спіралепадобная трубка ў цеплаабменных апаратах.

2. Горная парода зялёнага колеру з рознымі адценнямі.

Высакародны з.

|| прым. змеевіко́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

самаахвя́рны, -ая, -ае.

Гатовы ахвяраваць сабой, сваімі інтарэсамі дзеля агульнай справы, дзеля шчасця іншых, гераічны і высакародны.

С. учынак.

С. подзвіг у імя інтарэсаў народа.

|| наз. самаахвя́рнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

оле́нь зоол. але́нь, -ня м.;

благоро́дный оле́нь высакаро́дны але́нь.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

благоро́дный

1. высакаро́дны; прысто́йны;

2. (аристократический, дворянский) уст. шляхе́тны;

институ́т благоро́дных деви́ц інстыту́т шляхе́тных дзяўча́т;

3. (о металлах, животных, растениях) высакаро́дны;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

узвы́шаны, -ая, -ае.

1. Які ўзвышаецца над наваколлем; высокі.

Узвышаная мясцовасць.

2. перан. Поўны глыбокага зместу, значэння, высакародны, які ўзвышаецца над паўсядзённасцю (высок.).

Узвышанае пачуццё.

|| наз. узвы́шанасць, -і, ж. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

жэст, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Рух рукі, галавы, які абазначае што-н. або суправаджае размову.

Энергічны ж.

Мова жэстаў.

2. перан. Які-н. наўмысны ўчынак, разлічаны на знешні эфект.

Зрабіць высакародны ж.

Гэта ўсяго толькі ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

высака...

Першая састаўная частка складаных слоў; ужываецца замест «высока...», калі націск у другой частцы слова падае яа першы склад, напрыклад: высакаякасны, высакаствольны, высакагорны, высакародны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шляхе́тны, -ая, -ае.

1. Дваранскі, дваранскага паходжання.

Ш. род.

2. Высакародны, з вялікім пачуццём годнасці; які адпавядае існуючым нормам маралі: выхаваны, сумленны.

Ш. тон.

Ш. ўчынак.

Шляхетная дзяўчына.

|| наз. шляхе́тнасць, -і, ж. (да 2 знач.).

У яго паводзінах адчувалася ш.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бескары́слівы, ‑ая, ‑ае.

Які зроблены без жадання атрымаць асабістую карысць. Бескарыслівы высакародны ўчынак. Бескарыслівая дапамога. // Якому не характэрна карыслівасць, імкненне да асабістай выгады. Бескарыслівае служэнне народу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Лаўр ’лаўр высакародны. Laurus nobilis’, ’вянок з лісця гэтага дрэва (ці куста) або галінка як сімвал перамогі, узнагароды’ (ТСБМ). Укр. лавр, лавір, лаврина, рус. лавр, польск. laur. З лац. laurus (Міклашыч, 161; Бернекер, 1, 695; Фасмер, 2, 445).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)